በአብዛኛው፤ የኢትዮጵያ ተረቶች ወጎችና ትርክቶች መነሻቸው አንዳች ዕውነታ ነው። ስለሆነም ታሪካዊ አመጣጡን አንወቅ እንጂ መነሻ ሥረ መሰረት አለው። እነሆ ለአስረጂነት፡- ከዕለታት አንድ ቀን፣ አንድ አንቱ የተባሉ የቅኔ መምህር፣ ጎጃም ውስጥ ይኖሩ ነበር። በዚያ የቅኔ ቤት ባህል፣ የቆሎ ተማሪዎች ሲመረቁ በአካባቢው…

 ከዕለታት አንድ ቀን አንድ ታዋቂና ጉረኛ አዳኝ በአንድ መንደር ይኖር ነበር፡፡ ጉረኛነቱን የሚያውቁ የመንደሩ ሰዎችም፤ ቡና ሲጠጣም፤ ድግስ ላይም፣ ሐዘን ቤትም ጨዋታ ገና ሲጀምሩ፤ “ዛሬ ምን አጋጠመኝ መሰላችሁ?”አንደኛው፤ “ምን አገኘህ?” ይለዋል ጨዋታውን እንዲቀጥል አዳኙም፤“ጐሽ ነው! ጐሽን አግኝቼ ደፋሁት!”ሁለተኛው፤ “ብራቮ! ድንቅ…