Administrator
አንጋፋው ገጣሚ፣ ተርጓሚና ፀሃፊ ተውኔት ነቢይ መኮንን የፊታችን ሰኞ ይከበራል- ይዘከራል!!
ዓለምን ያልጠገበ መናኝ ልጃገረዶችን ይሰናበታል!
አንዲት ምስኪን አሮጊት በአንድ መንደር ትኖር ነበር፡፡ አንድ ቀን ብዙ ባቄላ አግኝታ ልትቀቅል አሰበች፡፡ ምድጃዋ ላይ እሳት አያይዛ ቶሎ እንዲቀጣጠል የሰምበሌጥ ማገዶ ትጨምር ጀመር፡፡ ባቄላውን ማሰሮ ውስጥ እየከተተች ሳለች፣ አንድ ባቄላ ተፈናጥሮ መሬት ላይ ወደቀ፡፡ አጠገቡ አንድ ሰንበሌጥ አለ፡፡
ከጥቂት ጊዜ በኋላ ደግሞ አንድ ከሰል እንደዚሁ ከምድጃው ተፈናጥሮ ተንከባሎ ባቄላውንና ሰንበሌጡ አጠገብ አረፈ፡፡
ሰንበሌጡ፤ “ውድ ጓደኞቼ ከወዴት መጣችሁ?” አለና ጠየቀ- ከሰሉንና ባቄላውን፡፡
ከሰሉ፤ “እኔ ዕድለኛ በመሆኔ ከእሳቱ ተፈናጥሬ ወጣሁ፡፡ በጣም ብዙ ጥረት አድርጌ ነው የወጣሁት፡፡ ዕጣ ፈንታዬ ሞት ነበር፡፡ ይሄኔ አመድ ሆኜ ነበር” አለ፡፡
ባቄላው በተራው፤
“እኔም ቆዳዬ ሳይገሸለጥ ወጥቼ አመለጥኩ፡፡ ሆኖም አሮጊቷ እንሥራዋ ውስጥ ከትታኝ ቢሆን ኖሮ ይሄን እኔም እንደጓደኞቼ ተቀቅዬ ነበር” አለ።
ሰንበሌጡም፤
“እኔስ ከእናንተ የተለየ ሌላ ዕጣ- ፈንታ ይጠብቀኝ ነበር መስሏችኋል?” አለ፡፡ “አሮጊቷ የእኔን ወንድሞችና ጓደኞቼን በሙሉ እሳት ውስጥ ማግዳቸዋለች፡፡ ስልሳውን በአንድ ጊዜ እንደ ጨፈቃ አስራ ለሞት ዳረገቻቸው፡፡ እንደ ዕድል ሆኖ ከእጇ አፈትልኬ እኔ ወደቅሁኝ፡፡”
ከሰል - “እሺ ታዲያ አሁን ምን እናድርግ ትላላችሁ?”
ይሄኔ ባቃላው - “ጎበዝ ሞትን የማምለጥ እድል ካገኘን ዘንድ እንደ ልብ ጓደኛሞች ሁሉ ወደ ሌላ አገር ሄደን ወደፊት ሊመጣብን የሚችለውን መዓት ማምለጥ አለብን”
ሁሉም በዚህ ሀሳብ ተስማሙ፡፡ ወደ ሌላ አገር ለመሄድም መንገድ ጀመሩ፡፡ ከጥቂት ጊዜ በኋላ ግን አንድ ትንሽ ወንዝ አጠገብ ደረሱ፡፡ ከወንዙ ወዲህ ማዶ ወደ ሌላኛው ዳርቻ ለማቋረጥ ምንም ድልድይ የለም፡፡ ይህን ችግር ለማቃለል ዘዴ ሲያወርዱ ሲያወጡ ሳለ፣ ሰንበሌጡ አንድ ደግ ሀሳብ አቀረበ፡፡ እንዲህ አለ፡-
እንዳውም ሰንበሌጡ ከዳርቻ ዳርቻ ተዘረጋ፡፡ ትዕግስት አልባውንና አሁንም በመቀጣጠል ላይ ያለው ከሰል በድፍረት ሰምበሌጡ ላይ ወጥቶ እየጨፈረና ዳንኪራ እየመታ፣ በአዲስ ድልድይ ላይ መጓዝ ጀመረ፡፡ ሆኖም እሰንበሌጡ ድልድይ መካከል ላይ ሲደርስ፤ ውሃው ገርገጭ ገርገጭ እያለ ሲጮህ ሲሰማ ወደፊት ለመጓዝ ድፍረት አጣ፡፡ ፈራ፡፡ በዚህ መካከል የከሰሉ እሳት የሰንበሌጡን አካል ለብልቦ ሁለት ላይ ከፈለው፡፡ ሰንበሌጢ በሁለት ተከፍሎ ወንዙ ውስጥ ገባ፡፡
እሱን ተከትሎ ከሰሉም ሰጠመ፡፡ የውሃውን ገላ ሲነካም ቸሰስ እያለ ጨሰ፡፡ የመጨረሻ እስትንፋሱም በዚያው ቆመች፡፡
ባቄላው ግን በተፈጥሮው ጠንቃቃ ነበረና ዳርቻው ላይ እንደቆመ ነበር፡፡ |የሆነውን ሲያይ ሳቁን ሊገታው አልቻም፡፡ ሳቁን ለቀቀው፡፡ መሬት ላይ እየተንከባለለ ሳቀ፡፡ ሳቀ…. በመጨረሻ ግን በሳቅ ብዛት ፈነዳና መሬት ላይ ተዘረረ፡፡ ትረፍ ሲለው አንድ መንገደኛ ልብስ ሰፊ ወንዙ ዳር አረፍ ብሎ ነበረና በባቄላው የደረሰውን አይቶ አዘነ፡፡ ጥቂት ቆይቶ ባቄላውን አንስቶ በጥቁር ክር ቆዳውን ሰፋና አዳነው፡፡ ባቄላው አመሰገነው፡፡ ሆኖም ልብስ -ሰፊው በጥቁር ክር ነበረና የሰፋው እስከዛሬ ድረስ ባቄላዎች አናት ላይ ያኔ ሰውዬው ሲሰፋ የተቋጠረው ክር ጠቁሮ ይታይባቸዋል፡፡ እንደ ጥቁር ጠባሳ መሆኑ ነው፡፡
****
እንደሰንበሌጡ ከብዙ ችግር የዳኑ በርካታ ሰዎች አሉ፡፡ ለሌሎች ሲሉ እንደጧፍ የነደዱና የሚነዱ ብዙ ናቸው፡፡ እንደከሰሉ ከነእሳታቸው በሌሎች መስዋዕትነት የሚደፍሩና የቁርጡ ቀን ሲደርስ ግን በስጋት የሚሞቱ አያሌ ናቸው፡፡ የሎሎችን ሥቃይ እያየ የሚስቅ ወዮለት ቢባል እውነት ነው። እንደ ባቄላው መፈንዳት አለ። ደግነቱ ከመከራ ትረፍ ያለው አትራፊ ያዝለታል፡፡ ሆኖም ጠባሳው ዕድሜ ልኩን ይከተለዋል፡፡ የሁሉም ምሳሌ ባገራችን ነበሩ፣ አሉ፣ ካልተማማርን ወደፊትም ይኖራሉ፡፡
ከስንት መዓትና የደም አበላ የወጡ ጓደኛሞች ካልተሳሰቡ ማን ሊተሳሰብ ይችላል? ስንት የጋራ ባላንጣ ያላቸው ያንድ እናት ልጆች ካልተግባቡና ህብረት ካልፈጠሩ፣ ማን ህበረት ሊኖረው ይችላል? ስንት ረዥም መንገድ የሚጠብቃቸው መንገደኞች ካልተጋገዙና አብረው ካልገፉ መንገዱ መቼ ያልቅላቸዋል?
የትላንትና ቂምን ለዛሬ አሳድሮ ለትኩስ በቀል መዘጋጀት የኖረ በሽታችን ነው። የተሳሰሩት ችግሮች አገራችንን አስረው ወደባሰው መቀመቅ እንድትጓዝ ያደርጓታል፡፡
የሀገራችን ታጋዮች የድርጅት አባላት፣ የፓርቲ አመራሮች፣ በየደረጃው በሃላፊነት ቦታ ላይ ያሉ ዜጎች የሃገራችንን የጋራ ስዕል ከማየት ይልቅ በዛሬ ሽርፍራፊ ጉዳዮች ላይ በትናንት የባቄላው ጠባሳ ላይ፣ በነገ ሸውራራና እኔ ብቻ ልኑር ባይ ርእይ ላይ እያተኮሩ አቅማቸውን መበታተናቸው ለአገርና ለሀዝብ የሚገድ ተግባር ላይ አለመረባረባቸው ለውድቀት እየዳረገን መሆኑ ብዙ ጊዜ የታየ ሀቅ ነው፡፡ ዛሬም ገና ያልለየለትና መፍትሄ ያላገኘ ችግር ነው፡፡ በስንቶች መስዋዕትነት የተገኘን ፍሬ ማባከን የተለመደ ሆኗል፡፡ የተፈጠረውን እድል በሰዓቱ ከመጠቀም ይልቅ እገሌ ካለበት ሞቼ እገኛለሁ በሚል ነገ ዛሬ ሲሉ፣ እድን ማጣት ዕጣ - ፈንታችን ሆኗል፡፡ በዚህም አገርን ለተደጋጋሚ ችጋር ህዝብን ለጉስቁልና መዳረጉ ይዘወተራል፡፡ “ውቃቢ አምላክ ሲቀርብ እታጠባለሁ ሲሊ እድፍ አንገት ይደርሳል” የሚባለው መሆኑ ነው፡፡
ነፃነትን፣ ዲሞክራሲን፣ ፍትህን አድሎ የሌለው ምርጫን፣ ዛሬም ይሁን ነገ በምኞትና በፀሎት ለማግኘት አይቻልም፡፡ ሁሉም በየደረጃው የሚጠይቀው መስዋዕትነት አለው፡፡ በየደረጃው የሚፈታተነው ወኔ አለው፡፡ ውጣ ውረዱ ብዙ ነው፡፡ በየጉዳዩ ላይ እስከ መጨረሻ መታገል እንደሚያስፈልግ ሁሉ፣ እያንዳንዱን ጉይ እስከ ፍፃሜው ድረስ አውጠንጥኖ ማወቅ ያሻል፡፡ ስለ ነገ የተሻለ ህይወትና የዓላማ ቁርጠኝነት ከማሰብ ይልቅ ስለ ትላንት ቂምና ቁርሾ የኋሊት ማየት ሰንበሌጡ እያለቀ ከሰሉንና ባቄላው እየበዛ መሄዱን አይቀሬ ያደርገዋል፡፡ ወደፊት ከመጓዝ ወደ ኋላ መጎተትን ያስወድደና “ዓለምን ያልጠገበ መናኝ ልጃገረዶችን ይሰናበታል” እንደማለት ነው፡፡
“አዕጋሪ ፀሀይ” (የፀሐይ እግሮች) የግጥም መፅሐፍ ለንባብ በቃ
በደራሲና ገጣሚ ሚካኤል አስጨናቂ (ኢ/ር) የተሰናዳው የጸሐይ እግሮች የግጥም መፅሐፍ ለንባብ በቃ። መፅሐፉ በፍቅር በማህበራዊ ጉዳይ፣ በፖለቲካና በበርካታ ርዕሰ ጉዳዮች ዙሪያ ጠንካራ ሀሳቦች የተዳሰሱባቸው 75 ግጥሞችን ያካተተ ነው።
በመፅሐፉ ጀርባ ላይ አስተያየታቸውን ያሰፈሩት ደራሲና ገጣሚ ኤፍሬም ስዩም፣ ገጣሚና ደራሲ ሰለሞን ሳህለ ትዕዛዙ ና ገጣሚና ደራሲ አሌክስ አብርሃም እንደገለፁት፤ ገጣሚና ደራሲ ወጣት ሚካኤል አስጨናቂ (ኢ/ር) ይህ የግጥም መድብል እንኳን ለግጥም አፍቃሪያን ከግጥም ራቅ ላሉ ሁሉ ግጥም ምን ማለት እንደሆነ ማሳያ ስለመሆኑ ብሎም ገጣሚና ደራሲው ሚካኤል የጎልማሳን ሃሳብ የትልቅ ሰው አስተውሎትን በውጥጡ አጣምሮ የያዘ ወጣት ስለመሆኑና በግጥሞቹ የማይደርስበትና የማይዳስሰው ሀሳብ እንደሌለ እንዲሁም ያልተዳሰሰ የስሜታችን ክፍል እንደሌለ መስክረዋል።
የጸሐይ እግሮች የግጥም ስብስብ መፅሐፍ በ108 ገፅ ተቀንብቦ በ250 ብር ለገበያ ቀርቧል። ደራሲና ገጣሚ ሚካኤል አስጨናቂ (ኢ/ር) ከዚህ ቀደም “ተቤራ” እና “ሸግዬ ሸጊቱ” የተሰኙ ሁለት የአጫጭር ልቦለዶች ስብስብ መፅሀፎችን ለንባብ ማብቃቱ አይዘነጋም።
በሱዳን ጦርነት የኢትዮጵያውያን ስደተኞች ደህንነት አደጋ ላይ መውደቁን ተገለፀ
በሱዳን አሁንም በቀጠለው የእርስ በርስ ጦርነት ሳቢያ የኢትዮጵያውያን ስደተኞች ደህንነት አደጋ ላይ እንደወደቀ ሂዩማን ራይትስዎች አስታውቋል። ስደተኞቹ በሱዳን ጦር ሃይሎችና በሱዳን ፈጥኖ ደራሽ ሃይሎች እንግልት እየተፈጸመባቸው መሆኑን ተቋሙ አመልክቷል።
የተቋሙ የምስራቅ አፍሪካ ዋና ዳይሬክተር ላቲሺያ ባድር እንደጠቆሙት፤ በሱዳን የእርስ በርስ ጦርነቱ ከተቀሰቀሰ ጊዜ አንስቶ፣ በዋናነት ገዳሪፍ የሚገኙ ኢትዮጵያውያን ስደተኞች የደህንነታቸውና የሚሰጣቸው ሰብዓዊ ዕርዳታ ሁኔታ አሳሳቢ ሁኔታ ላይ እንደሚገኝ ጠቅሰዋል። አንዳንድ ስደተኞች ካሉበት ካምፖች ለመውጣት አማራጮችን እያፈላለጉ እንደሆነም ታውቋል።
ባለፈው ወር አንድ ኢትዮጵያዊ ስደተኛ “ግጭቱ ወደ ገዳሪፍና ከሰላ ከተቃረበ ደህንነታችን አደጋ ላይ ይወድቃል” የሚል መልዕክት እንደላከላቸው ያወሱት ላቲሺያ፣ የስደተኛው ስጋት ዕውን ሆኖ አስረድተዋል።
ዳይሬክተሯ ለስደተኞቹ ከለላ ካልተሰጠ ወይም ከአካባቢው የማስወጣት ስራ ካልተሰራ፣ ሁለቱ ተፋላሚ ሃይሎች በስደተኞቹ ላይ ጥቃት ሊያደርሱ እንደሚችሉ ስጋታቸውን አጋርተዋል። በተጨማሪም፣ አንዳንድ ኢትዮጵያውያን ባለባቸው የደህንነት ስጋት ምክንያት ወደ አገር ቤት ለመመለስ ፍራቻ እንዳለባቸው አትተዋል።
በገዳሪፍ ባሉ ሁለት የስደተኛ ካምፖችና ከሰላ በሚገኘው ካምፕ ስደተኞቹ የተጠለሉ ሲሆን፣ አብዛኛዎቹ የተሰደዱት የሰሜኑ ኢትዮጵያ ጦርነት መነሳቱን ተከትሎ ተናግረዋል፣ ዋና ዳይሬክተሯ።
የኢትዮጵያ ባለስልጣናት፣ በሱዳን የሚገኙ ኢትዮጵያውያን ስደተኞችን ወደ አገር ቤት ለመመለስ ኮሚቴ መቋቋሙን እንዳስታወቁ ላቲሺያ በማብራራት፣ የሱዳን ባለስልጣናት ለእነዚሁ ስደተኞች የጉዞ ፈቃድ መስጠት እንዳለባቸው አበክረው አሳስበዋል። የተባበሩት መንግስታት ድርጅት ተቋማትም፣ ከሁለቱም አገራት መንግስታት በመተባበር፣ ስደተኞቹን ያለምንም ጉዳት ከአገሪቱ በማስወጣት ወደ አገራቸው የመመለሱን ስራ በጥብቅ እንዲሰሩ ጠይቀዋል።
የተለያዩ ድርጅቶችና ዓለምአቀፉ ማሕበረሰብ የገንዘብና የመጓጓዣ አገልግሎትን ጨምሮ ሌሎች ድጋፎችን ለስደተኞች በማድረግ፣ ከሚገኙበት አስከፊ ሁኔታ እንዲወጡ ያግዟቸው ዘንድ ጥሪያቸውን አቅርበዋል።
እ.ኤ.አ. በመጋቢት ወር 2023 የተቀሰቀሰው የሱዳን የእርስ በርስ ጦርነት እስካሁን ያላባራ ሲሆን፣ አገሪቱ ለአስከፊ የሰብዓዊ ቀውስ መዳረጓን መረጃዎች ይገልጻሉ።
በዚህ ሳምንት ወደ ሱዳን የተጓዙት ጠቅላይ ሚኒስትር ዐቢይ አሕመድ (ዶ/ር፤ ከሱዳን ሉዓላዊ ምክር ቤት ሊቀ መንበር አብደል ፈታህ አል ቡርሃን ጋር በፖርት ሱዳን ከተማ ውይይት ማድረጋቸው የሚታወስ ነው። ውይይታቸውም ያጠነጠነው ለእርስ በርስ ጦርነቱ እልባት በመስጠት ላይ እንደሆነ ዘገባዎች ጠቁመዋል።
ኢትዮ ቴሌኮም የውጭ ምንዛሬ ዕጥረት ፈተና እንደሆነበት አስታወቀ
ኢትዮ ቴሌኮም፣ የውጭ ምንዛሬ አቅርቦት ዕጥረትን ጨምሮ ሌሎች ተግዳሮቶች ፈተና እንደሆኑበት የኢትዮ ቴሌኮም ዋና ሥራ አስፈጻሚ ፍሬሕይወት ታምሩ አስታውቀዋል። ባለፈው ረቡዕ፣ ሰኔ 3 ቀን 2016 ዓ.ም በስካይላይት ሆቴል የኩባንያው የ2016 ዓ.ም. በጀት ዓመት የስራ አፈጻጸም በቀረበበት ወቅት፣ የተመዘገቡ ስኬቶች በጉልህ ተጠቅሰዋል።
ዋና ስራ አስፈጻሚዋ ባቀረቡት የስራ አፈጻጸም ሪፖርት ላይ እንደተመለከተው፣ የኔትዎርክ አቅምን የማሳደግ፣ የአገልግሎት ጥራትን ማሻሻልና የአገልግሎት ተደራሽነትን ማስፋት ላይ በዋናነት ትኩረት ተደርጎ መሰራቱን ተናግረዋል። አክለውም፣ 462 አዳዲስ የሞባይል ጣቢያዎችን በማቋቋም፣ የሞባይል ኔትዎርክ አቅምን ማሳደግ መቻሉን ያስረዱት ፍሬሕይወት፣ በበጀት ዓመቱ 86 ሚሊዮን አዳዲስ የሞባይል ኔትዎርክ ደንበኞችን ማፍራት ማስቻሉን ነው የገለጹት።
እ.ኤ.አ. ከ2020 ወዲህ የደንበኞችን የኢንተርኔት ፍላጎት ለማሟላት የተለያዩ ስራዎች እንደተሰሩ ያወሱት፣ ዋና ስራ አስፈጻሚዋ፤ “የ4G ኔትዎርክ ሽፋንን የማሳደግ ስራ ተሰርቷል፤ በዚህም 424 ከተሞች የአገልግሎቱ ተጠቃሚ ሆነዋል። የ5G ኔትዎርክ ስራ ወደ መደበኛ አገልግሎት የገባ ሲሆን፣ በቅርቡ በሌሎች ከተሞች አገልግሎቱ እንደሚጀምርም ተነሯል።
በግጭት ወቅት ውድመት የደረሰባቸው 179 ማዕከላት ጥገና እንደተደረገላቸው ወ/ት ፍሬሕይወት ባቀረቡት ሪፖርት አመልክተዋል።
በተጨማሪም፣ በበጀት ዓመቱ 78 ነጥብ 3 ሚሊዮን አዳዲስ ደንበኞች እንዳፈራ ዋና ስራ አስፈጻሚዋ ጠቁመው፣ ይህም ከታቀደው ዕቅድ አንጻር የ100 ነጥብ 4 በመቶ ዕድገት እንደተመዘገበበት አስረድተዋል።
በትንሹ አንድ ሚሊዮን ዲጂታል መታወቂያ ለዜጎች ለማቅረብ መታቀዱ፣ በቀጣይ “ለውጥ ይፈጥራል” ተብሎ በስራ አስፈጻሚዋ ለተገለጸው ፕሮጀክት እንደሚያገለግል ነው የተጠቆመው።
ለ307 ሺህ 300 ዜጎች የስራ ዕድል እንደተፈጠረ በሪፖርቱ ተወስቷል።
በበጀት ዓመቱ 93 ነጥብ 7 ቢሊዮን ብር ትርፍ የተገኘ ሲሆን፣ ከዕቅዱ 103 ነጥብ 6 በመቶ እንደተሳካ ዋና ስራ አስፈጻሚዋ አብራርተዋል። አያይዘውም፣ ካለፈው ዓመት አንጻር ሲመዛዘን፣ የ21 ነጥብ 7 በመቶ ዕድገት ተመዝግቧል። በውጭ ምንዛሬ በኩል 198 ሚሊዮን ዶላር ትርፍ እንደተገኘ አስረድተዋል።
በበጀት ዓመቱ በርካታ ስኬቶች ቢመዘገቡም የተለያዩ ተግዳሮቶችም ገጥመውታል። በመግለጽ፣ በዋናነት የውጭ ምንዛሬ አቅርቦት ዕጥረት፣ በተለያዩ የአገሪቱ ክፍሎች ባጋጠሙ የጸጥታ ችግሮች ምክንያት የአገልግሎት መቋረጥና መሰል ችግሮች ለኩባንያው እንቅስቃሴ ፈተና እንደሆኑበት ስራ አስፈጻሚዋ ገልጸዋል።
በአማራ ክልል ከቀጠለው ግጭት አንጻርና በአገልግሎት ተደራሽነት ዙሪያ ከአዲስ አድማስ ለቀረበላቸው ጥያቄ ምላሽ የሰጡት ፍሬሕይወት ታምሩ ገጥመውታል። “ከባለድርሻ አካላት ጋር እየተነጋገርን ነው። ለሁሉም የኢንተርኔት አገልግሎት እንደሚከፈት ተስፋ አለን። ነገር ግን እንደኢኮኖሚ ተቋማት ላሉ ሌሎች ድርጅቶች አገልግሎቱን እየከፈትን ነው።” ብለዋል።
የውጭ ምንዛሬ ዕጥረትን ለመቅረፍ ስለታቀዱ የመፍትሔ አቅጣጫዎች ተጠይቀውም ሲመልሱ “ከአበዳሪዎች ጋር ተደራድረን ጨርሰናል። አበዳሪውም አንድ የአሜሪካ የፋይናንስ ኩባንያ ነው። የብድር ድርድሩ በቶሎ ሊሳካ የቻለው የኦዲት አፈጻጸማችን ታይቶ ነው።” ብለዋል።
GSMA የተሰኘው ዓለም አቀፍ ተቋም ባወጣው ዘገባ መሰረት፣ ኢትዮ ቴሌኮም በአፍሪካ ሁለተኛ፣ በዓለም አስራ ሰባተኛ ደረጃን የያዘ ትልቅ የቴሌኮም አገልግሎት አቅራቢ ተቋም ነው።
ኢ/ር ቢጃይ የድርጅታችን ሼሪክ ስለሆነ ደስ ብሎናል- (አክሱማዊት ገ/ሚካኤል)
ኢ/ር ቢጃይ ናይከር የ40 በመቶ ሽርክና ከድርጅታቸው መውሰዳቸው ደስ እንዳሰኛቸው የአደይ ውበትና ስፓ ምርቶች አምራችና አቅራቢ ድርጅት ባለቤት አክሱማዊት ገ/ሚካኤል ገለፁ።
ኢ/ር ቢዳይ ነሬሽ ናይከር የግሎባል ኢንተርፕርነር ቤጃይ ኢትዮ ኢንዱስትሪያል ኤንድ ኢንጂነሪንግ ሶሉሽን የተሰኘ የሀገር በቀል የማምረቻ ማሽኖች አምራች ድርጅት ባለቤት ሲሆኑ፣ በኢትዮጵያ ቴሌቪዥን የሚተላለፈው “ነጋድራስ” የተሰኘ የሥራ ፈጠራ ውድድር ዳኛም ናቸው።
ኢ/ር ቢጃይ በፌስቡክ የማህበራዊ ትስስር ገፃቸው በጥሩ ቁመናና ፈጠራ ላይ የሚገኝ አዋጭነቱ የተረጋገጠ አምራች ድርጅት ካገኙ የ40 በመቶ ወይም (የ20 ሚሊዮን ብር) ሽርክና ለመግባት ማቀዳቸውን በመግለጽ መስፈርት አስቀምጠው የዚህ እድል ተጠቃሚ የሚሆኑ ድርጅቶች እንዲወዳደሩ ባቀረቡት ጥሪ መሰረት አደይ የውበትና ስፓ ምርቶች ማምረቻና አቅርቦት ድርጅትም መወዳደሩን አክሱማይት ጨምረው ገልጸዋል።
እንደ አክሱማዊት ገለጻ ኢ/ር ቢጃይ ነሬሽ ናይከር ለተወዳዳሪዎች ቁልፍ ያሏቸውን መስፈርቶች ያቀረቡ ሲሆን፣ ከነዚህ መስፈርቶች መካከል የሃሳብና ብራንድ ጥራት፣ በኢትዮጵያ መመረት የሚችል የንግድ ሀሳብ፣ በከፊል ኤክስፖርት ተደርጎ ለሀገር የውጭ ምንዛሬ ማምጣት የሚችል 40 በመቶ ሼር ለመስጠት ፈቃደኛ የሆነና የሼሩ ብርም ከ20 ሚሊዮን ያልበለጠ፣ በብራንድ፣ በቢዝነስ ሞዴል፣ በአዋጭነት በቢዝነስ ፓርትነርሽፕ ኤግዚት ስትራቴጅና የስራ ፈጠራ የባለቤትነት መብት ያለው መሆን አለበት የሚሉት ተካትተውበታል።
በዚህም መሰረት ነዋሪነቷን በአሜሪካ ያደረገችው ትውልደ ኢትዮጵያዊቷ አክሱማዊት ገ/ሚካኤል በአደይ የውበትና ስፓ ማምረቻና አቅርቦት ድርጅቷ ዙሪያ ያቀረበችው ሰፋና ዘርዝር ያለ ሀሳብ የኢ/ር ቤጃይ ነሬሽ ናይከርን ቀልብ መግዛት መቻሉን አክሱማዊት ተናግረዋል።
አደይ የውበትና የስፓ ምርቶች ማምረቻና አቅርቦት ድርጅት ዋና ዋና የውበት መጠበቂያ ምርቶቹን በኢትዮጵያ ብቻ ወራቶችን ጠብቆ ከሚበቅለው አደይ አበባ (Bidens Macroptera) ለማምረት ማቀዳቸው ልዩ እንደሚያደርገው የገለጹት የድርጅቱ መስራችና ባለቤት አክሱማዊት በአዲስ አበባ ከተማ አቃቂ ቃሊቲ አካባቢ የማምረቻ ቦታ ያላትና ምርቶቹን በዋናነት ለኢትዮጵያ፣ ለአሜሪካ፣ ለመካከለኛው ምስራቅ፣ ለአውሮፓና ለምስራቅ አፍሪካ ለማቅረብ የወጠነችውን እቅድ ለውድድር ማቅረቧን ተናግራለች።
በዚሁ መሰረት በርካታ ድርጅቶች ይህንኑ ሽርክና ከኢ/ር ቢጃይ ነሬሽ ናይከር ለማግኘት በውድድሩ የተሳተፉ ሲሆን ኢ/ሩ ካቀረቡት መስፈርቶች አብዛኛውን ያሟላው “አደይ የውበትና የስፓ ምርቶች ማምረቻና አቅርቦት ድርጅት ሆኖ መመረጡን ኢ/ሩ በፌስቡክ ገፃቸው ይፋ አድርገው ተቀብለውናል ሲሉ የድርጅቱ መስራች እና ባለቤት አክሱማዊት ተናግረዋል። በዚህ የተሰማቸውን ከፍተኛ ደስታ የገለጹት አክሱማዊት ኢ/ር ቢጃይን በእጅጉ አመስግነው በገቡት ቃልና ባቀረቡት የቢዝነስ ሞዴል መሰረት በከፍተኛ ተነሳሽነት ለመስራት ሞራል ማግታቸውን ተናግረዋል።
ከህንዳዊው አለማቀፍ ነጋዴ አባታቸው ያካበቱት ልምድ ቀላል እንዳልሆነ የሚገልጹት ኢ/ር ቢጃይ ነሬሽ ናይከር በአሁኑ ወቅት በኢቢሲ በሚተላለፈው የስራ ፈጠራ ውድድር ዳኛ፣ የአመቱ የበጎ ሰው ሽልማትን ጨምሮ በርካታ እውቅናዎች ያገኙ ሲሆን በተለይ ከቅርብ ጊዜ ወዲህ በፌስቡክ የትስስር ገፅ አዲስ የሚባል ባህል በመጀመር የንግድ ሀሳብ ኖሯቸው የመነሻ ገንዘብ ላጠራቸው ወጣቶች ሃሳቸውን በማወዳደር “ነፃ ፍሬ ፈንድ” የተሰኘ የ100 ሺህ ብር ሽልማት ለአሸናፊዎች በመሸለም ሀሳባቸውን እውን እንዲያደርጉ ብዙዎችን እያገዙ ሲሆን በርካታ ማህበራዊ ሃላፊነትን እየተወጡ በመሆኑ ለሌሎች ባለሀብቶችም ምሳሌ መሆን የሚችሉና ሊመሰገኑ የሚገባቸው ባለሃብት ናቸው ሲሉ ምስጋናቸውን አቅርበዋል።
ሳልሸኝህ
ሁሌ ሳስብህ: በምናቤ: ስምል: ስገዘት: ላገኝህ
ካንተ: ወግ: እኔ: ልቋደስ: ሙጭርጭሬን: ላስነብብህ
ሙጭርጭሬን: ላነብልህ
ፈገግ: ስትል: ሲታየኝ: የ “በርታ” አይነት: ድብቅ: ደስታ
ስታይ: ፈለግህን: ስከተል: ‘ቤቱን: ቢመታም: ባይመታ’፣
መች: አውቄ: አንተ: እንዳለህ: ዝንፍ: የማይል: ቀጠሮ
እትብትህ: እንደጎተተህ: ሳይበጠስ: ከርሮ: ከርሮ
ከናትህ: ጐን: ልታሸልብ: ዳግም: ከቅፏ: ልትገባ
ናፍቆትዋን: ትወጣብህ: ዘንድ: እንዳትሰጋ: እንዳትባባ፣
ፍቅር: ሆነ: ያውም: የናት: የመጨረሻው: ስንኝህ
“ከናቴ: ዘንድ: ማርያም: ደብር” ያንተ: ኑዛዜ: ቃል: ምርጫህ፣
ግሩም: አንተ: ባለቅኔ: ጭር: አረከን: ስታሸልብ
ይኖራል: ብለህ: ነው: እዛ: ግጥም: እና: መነባንብ?
ያንተና: የመሰሎችህ: ይገርመኛል: አሁን: ሳስብ
ጠብ-ጠብ: እንደሻማ: ሰም: እንደተወርዋሪ: ኮከብ
የጥበብ: ዛር: በናንት: ሰፍሮ: ክረምት: ሳይል: ወይንም: በጋ
አይተናችሁ: ሳንጠግባችሁ: አብርታችሁ: ሌት: ሳይነጋ
መጥፋታችሁ: ላንተያይ: ላትገኙ: በፍለጋ፣
እንቆቅልሽ: ነው: ወዳጄ: ያካሄዳችሁ: አይነቱ
ቅኔ: ሆኗል: “ስውር: ስፌት”: “ጎሕ” ካልቀደደ: ሌሊቱ
ካልነጋልን: የማይገባን: ድብቅ: ሚስጥር: ብልሀቱ፣
እናም: ነባ…..
አልታደልኩም: ይመስለኛል: ካንተ : ርቄ: በመጥፋቴ
ልክ: እንዳልሆንኩ: አእምሮዬ: ቢነግረኝም: ሰውነቴ
‘ግዴለም: ይደርሳል: ነገ’ : አያስቸኩልም: ማለቴ፣
ውዱ: ነብይ: ቃል: ልግባልህ: የማይታጠፍ: መሃላ
ሙጭርጭሬ: ጥራዝ: ሆኖ: ምናልባት: ቢቀናኝ: ኋላ
ስንብት: ልቋጥርልህ: ላሳለፍነው: ዝክር: ደስታ
ባልሸኝህም: እንዳሳቤ: ላትመለስ: የሄድክ: ለታ።
WT, Kampala, July 2024
ከወሰን ታዬ - ለውድ: ወዳጄ: ገጣሚ: ነቢይ: መኮንን: መታሰቢያ
የምስጋና ቃል - ለጸጋ ብርሃኑ
ባለፈው ሳምንት ነቢይ መኮንን በአዲስ አድማስ ጋዜጣ ላይ በርካታ የውጭ አገር ጸሃፍት ሥራዎችን ወደ አማርኛ በመመለስ በተከታታይ ለአንባቢያን ማቅረቡ ተወስቷል፡፡ ከእነዚህም መካከል፡- “ዘ ዳቪንቺ ኮድ”፣ “ዉመን አት ፖይንት ዜሮ”፣ “ቱስዴይ ዊዝ ሞሪስ”፣ “ኤ ሾርት ሂስትሪ ኦቭ ትራክተርስ ኢን ዩክሬኒያን” ወዘተ ተጠቃሽ ናቸው፡፡ ይህንን ጉዳይ ዳግም ማንሳቴ አለምክንያት አይደለም፡፡ ከእነዚህና መሰል መጻሕፍት አብዛኞቹን ከባህር ማዶ ታመጣልን የነበረች አንዲት የጋራ ጓደኛችንና የአዲስ አድማስ ወዳጅ ትዝ ብላኝ ነው፡፡
ጸጋ ብርሃኑ ትባላለች፡፡ የአንጋፋው ደራሲ፣ ጸሃፌ ተውኔትና ጋዜጠኛ ብርሃኑ ዘሪሁን ልጅ ናት፡፡ ጸጋ በአሜሪካ አገር የተማረችና የኖረች የሥነጽሁፍ አፍቃሪ ናት፡፡ ከአሜሪካ እንደመጣች ከአዲስ አድማሱ መሥራች አሰፋ ጎሳዬ ጋር በሥራ ጉዳይ ተዋውቃ፣ በዚያው ጓደኛችን ሆና የቀረች ይመስለኛል፡፡ (እንዴት ጓደኛችን እንደሆነች እንኳን በቅጡ አላስታውስም)፡፡ ለረዥም ዓመታት ጓደኛችን እንደነበረች ነው የማውቀው፡፡ በየጊዜው የአዲስ አድማስ የሥርጭት መጠን ስንት እንደደረሰም ትጠይቀን እንደነበር ትዝ ይለኛል፡፡ ለአዲስ አድማስ ከኛ እኩል ነበር የምትጨነቀው፡፡
አዲስ አድማስ ላይ ተተርጉመው ከወጡት መጻሕፍት አብዛኞቹን እርሷ ያመጣችልን ቢሆንም፣ አንድም ቀን ግን የእርሷን ስም በምስጋና ወይም ዕውቅና በመስጠት አንስተነው የምናውቅ አይመስለኝም፡፡ በዚህ አጋጣሚ ጸጋን በአዲስ አድማስ ዝግጅት ክፍል ስም ላመሰግናት እወዳለሁ፡፡ አይረሴ የወዳጅነት ዘመን ማሳለፋችንንም ላስታውሳት እፈልጋለሁ፡፡
(ኢ.ካ)
ነቢይ ፍጥሞ ደሴትን ይመስላል
አዲስ አበባ ለኮሪደር ልማት ስትፈርስ፣ ቼ ባር ወይም በአካል ባር እንዳልሆነ መሆን ወይም ፒያሳ እንደ ኢራቅ የቴምር ዛፎች ስትገነደስ፣ ዶሮ ማነቂያ እንደ ካርቴጅ ስርወ መንግስት ስትገረሰስ አልታመምኩም፡፡
የጆሊ ባር እንዳልነበረ መሆንም ይሁን እንደ ጃፓኗ ከተማ እንደ ዋጂማ እንደ ትናንት ታይታ ዛሬ የወደመችው አዋሬ መጥፋት፣ የወይዘሮ ደኸብ ሬሲፒም ይሁን የገብረ ትንሣኤ ኬክ ቤቶች refurbish መደረግ አላስደነገጠኝም፡፡
ናይጄሪያዋን አቡጃን ሌጎስ፣ ኤሚሬቶች Old dubai ን በኒው ዱባይ፣ ግብፆች ጥንታዊ ካይሮ በአዲሱ ካይሮ፣ ህንዶች ጥንታዊውን ደልሂ በአዲሱ ዴልሂ እንደቀየሩ እኛም አዲስ አበባን ትተን አዲስ ከተማ ቢፈጠር የሚል ክርክርም አይመስጠኝም፡፡
የኔ ትዝታ እንደ ታይታኒክ ልትሰምጥ ያለችው ጋዜጦች ይነበቡበት የነበረ ቦታ ነው፤ ነቢይ ልጅነቴን ከጥበብ የሰፋበት ቦታ፤ እዚያ ነው የኔ ትዝታ።
እኔ ግን የነቢይ መኮንን አዲስ አድማስ ነው የሚያስደግጠኝ፤ ያ ቀይ ዳማ፣ ያ ብሩህ ኢትዮጵያ ለብቻው የመዘገበችለት ሪከርድ ነበረው። በምን በሉኝ ? ስሞትላችሁ
ወንጌላዊው ዮሐንስ እና ነቢይ መኮንን፡፡
ነቢይ እስረኛ ነበር፤ ወንጌላዊው ዮሐንስ ኢየሱስን በታማኝነትና በተለይ በትህትና እስከ መስቀሉ ተከትሎት ስለነበር ኢየሱስ ለዮሐንስ ምስጢር ገለጠለት፤ በሮማው ንጉስ ዶሚሽያን ፍጥሞ ደሴት ታስሮ ሳለ ራዕይን ፃፈ ፤ በጌታና በባርያዎቹ መሀል ብራና ተወ፡፡
ነቢይ ያው ነው፤ ለኢህአፓነቱ ፈፅሞ ታዛዥ ሆነ፤ ደርግ ለአመታት አሰረው፤ ታስሮ ግን ተስፋ ነበረዉ፤ ትሁት ነውና አያሌ መጻሕፍትን አነበበ፤ እገደላለሁ የሚለውን ስሜት ትቶ Gone with the wind ይተረጉም፣ ግጥም ደግሞ የሲጃራ ወረቀት ላይ ይፅፍ ነበር፤ደርግ ነቢን አልገደለውም፤ እግዜር ይስጠው!!
ከእስር ወጣና እንደ ዮሐንስ በጥበብ ጌቶች (መጻሕፍት እና ፀሐፍያን ) እና ባርያዎች መሀል ተወዳዳሪ አልባ ድልድይ ሆነ፤ ነባ እጅግ ምጡቅ ነበር ፤ በሀርቫርድና ኦክስፎርድ መሀል መዋለል እየቻለ በኢትዮጵያዊ ሀሳብ መሀል ተጋ፤ ለIVy league ተወልዶ በካዛንቺስ ነሆለለ፡፡
በውጭ ሀገር First class መኪና፣ First class ቤትና ኑሮ ተመቻችቶለት ለአዲስ አድማስ ጋዜጣ ተሰዋ፤ ቅዱስ ዮሐንስ እነኋት እናትህ ተብሎ የጌታ እናት ተሰጠችው፤ ነቢይ ጥበብ እነኋት እናትህ ብላ የሰጠችውን አደራ ተወጣ።
ሳይቀና፣ ሳይሰደድ፣ ሳይማረር ገንዘብ ማጣትን ተቋቁሞ ትውልድ አፈራ፤ በኢትዮጵያ ታሪክ የነቢይ ብቻ የሆነ፣ ያ የአዳማ ጀንትል ማን የፈጠረው ቀመር አለ።
የአዲስ አድማስ ርዕሰ አንቀፅ
በ9ዐዎቹ እና በ2000 መጀመሪያ የነበርን፣ ጋዜጣ የመግዣ ገንዘብ ያለውም ሆነ የሌለው፣ ምሁርም ይሁን ያልተማረ፣ አዲስ ነገርን፣ አዲስ ጉዳይን፣ ጦቢያን ያነበብን ሁላችን መጀመሪያ የምንመርጠው የነቢይን ርዕሰ አንቀፅ ማንበብ ነበር። የነቢይ ርዕሰ አንቀፅ ዝም ብሎ ርዕሰ አንቀፅ አይደለም፡፡
* ማንም ከያኒ
* ማንም ሀያሲ
* ማንም አዘጋጅ እርሱን ሊሆን አልቻለም።
እርሱ Simplicity ነው።
ማርክ ትዌይንን አቅልሎ እንዴት እንደሰጠን፤ በርናንድ ሾውን እንዴት እንዳፍታታልን? ኒዛር ቃባኒን እንዴት መሬት እንዳወረደው? ነባ አንድን ርዕሰ ጉዳይ ሲያፍታታ ሲፈልግ Leonardo - Simplicity is the ultimate sophistication እንዳለው ያደርጋል፤ ወይም ደግሞ Albert Einstein - If you can't explain it simply, you don't understand it well enough እንዳለው፡፡
ትልቁን concept በተረት ፣ በምሳሌ በገጠመኝ እያዋዛ በርዕሰ አንቀፁ ያጫውትሀል፤ አንድ ደራሲ ወዳጄን ስለ አዲስ አድማስ ጋዜጣ ጠይቄው እንዲህ ብሎኝ ነበር :- "ርዕሰ አንቀፁን አንብቤ ሌላውን እተወዋለሁ"
ምነው ስለው፤ " ነብይ ነዋ" አለኝ። እውነት ነው፤ የራዕየ ዮሀንስ መጠቅለያ " ከዚህ መፅሐፍ የጨመረና የቀነስ " ይላል ፤ የኢትዮጵያ ፖለቲካም ይሁን ወቅታዊ ሁኔታ መጠቅለያ የአዲስ አድማስ ርዕሰ አንቀፅ ውስጥ ነበረ።
ነቢይ እና ፍጥሞ ደሴት
ደርግ እግዜር ይስጠው አልገደለውም ፤ ኢህአዴግ እግዜር ይስጠው ጋዜጣውን አልዘጋበትም፤
ለምን ?
ኢትዮጵያዊው ዮሐንስ እጅግ ጥበበኛ ነበር፤ ብሶታችንን የሚተነፍሱልን ጋዜጦች ሲዘጉ ነባ ነበር። ህመማችንን የሚያስተጋቡልን መፅሄቶች ጥለውን ሲሄዱ መፅናኛችን ህይወት ፖለቲካ ብቻ አይደለም የምትለን አዲስ አድማስ በነቢይ ብልጠት ቀጠለች፡፡
የግሪኳ ፍጥሞ ደሴት በኦቶማን ቱርክ በተያዘች ጊዜ ኦቶማኖች ፍጥሞን አላጠፉም፤ ታሪክ ነውና አስቀሩት ፤ የነባ ርዕሰ አንቀፅ ሊጠፋ ነበር፤ ኢህአዴግ አዲስ አድማስን ተወልን።
ነቢይ depth ሰጠን ፤ በሩቅ ምስራቅ ፍልስፍና እያሰከረ፣ በምስራቃውያን ሀሳብ እያጠመቀን አበራን።
* የፀጋዬ ገብረመድህንን ሀሳብ አቅልሎ መሬት አወረደልን፤ ተደመምን፤ የሼክስፒርን ድርሰት "ሼክስፒር በፀጋዬ ብዕር እንዳለው" እያለ አስገረመን።
* ጌታቸው ቦሎድያን ስለሚባል ባዮኬሚስት ነግሮን የማናውቀውን ሠው በልባችን ሀውልት እስክንሰራለት አሰገደን።
* ምሁራን ከአደባባይ ጀርባ ስላለው ውሎአቸውና እውነት የሀገራቸውን ችግር ተረድተዋል ወይ የሚል ቃል ሲያወጣ ? በሱ ዘመን የፈኩ በምሁራን መካከል ስላለው አለመግባባት ሲያጠይቅ ፣ መቀናናታቸው ላይ ክስ ሲያነሳ የኢትዮጵያን ችግር ላይ ላዩን ሳይሆን ከስር ከመሰረቱ ሲያሳየን እውነትም ይህ ሰው ከአዳማ ሳይሆን ከፍጥሞ ደሴት ነው ያስብላል።
ነባ didn't give us Knowledge, but he taught us how to manage knowledge.
በመጨረሻ መፅናኛ አንድ፡-
ከመሞቱ በፊት መንግስት ቤት ሰጥቶታል ፤
ሀገሪቷን ሳይረግም በመሞቱ
Thank you ብልፅግና!
መፅናኛ ሁለት
እግዜር በሰማይ የገብረክርስቶስ ጭዌ ፣ የተስፋዬ ገሠሠ ጨዋታ ፣ የሰለሞን ደሬሣ ግጥም ፣ የበዓሉ ግርማ ወግ ሠለቸው፤
እንደ ህፃን መሣቅ ፣ መፈንደቅ ፣ በፈጠረው ፍጡር መገረም እና መኩራት አማረው ፤ ወግ እና የጣፈጠ ወሬ አማረው ፤ እርጋታ አማረው፤
ወሰደው ፤
መፅናኛ ሶስት
የነባን የጥበብ ጠብታ ለመወጋት
* ከስኮላ በስተደቡብ ወይም የኤጂያን ባህር ማቋረጥ አይጠበቅብህም።
* ሚዲትራኒያንን ማቋረጥ አልያም ትኬት ቆርጠህ ግሪክ አትሄድም፤
* ራዕየ ዮሐንስ " ኦሂ ስቶ 666 " የሚል አደናጋሪ ፅሁፍ ድንጋይ ላይ ተፅፎ ማግኘት አይጠበቅብህም፤
በፍጥሞ ደሴት ቁርጥራጭ ወርቆች ፣ የከበሩ ድንጋዮች እና ቁርጥራጭ የማርቆስ ወንጌል አለ።
የኢትዮጵያዊውን ዮሐንስ ቁርጥራጭ ጥበብ መቀጠል የፈለገ ሩቅ እንዳይሄድ
አዲስ አድማስ ርዕሰ አንቀፅን ይመልከት።
(ናትናኤል ከበደ)
ለ70 ዓመታት የሚዲያ ኢምፓየር የገነቡት ሩፐርት ሙርዶክ
ባለፈው የፈረንጆቹ መስከረም ወር 2023 ዓ.ም ጡረታ መውጣታቸውን ያስታወቁት የ92 ዓመቱ የሚዲያ ቱጃር ሩፐርት ሙርዶክ፤ ያለፉትን ሰባት አስርት ዓመታት ያሳለፉት ዓለም አቀፍ የሚዲያ ኢምፓየር በመገንባት ሲሆን፤ በዚህም ሂደት በጋዜጠኝነት፣ በፖለቲካና በፖፕ ባህል ላይ ተፅእኖ ማሳደር ችለዋል፡፡
በ1931 ዓ.ም በአውስትራሊያ ሜልቦርን የተወለዱት ሙድሮክ፤ ወደ ሚዲያው ዓለም የገቡት በወጣትነት ዕድሜያቸው ነበር፡፡ ዛሬ በመቶዎች የሚቆጠሩ ጋዜጦች ባለቤት የሆኑት ሩፐርት ሙርዶክ፤ በ19.1 ቢሊዮን ዶላር የተጣራ ሃብት በአሜሪካ 31ኛው፣ በዓለም ደግሞ 71ኛው ባለጸጋ መሆናቸውን የፎርብስ መጽሄት መረጃ ይጠቁማል::
የሩፐርት ሙርዶክ የሚዲያ አመራር ዘመን ቅሌት አልባ አልነበረም፤ በብሪታንያ ከሚገኙት የሚዲያ ንብረቶቻቸው አንዱ፣ በ2011 ዓ.ም፣ ከስልክ ጠለፋ ምርመራ በኋላ የታጠፈ ሲሆን፤ ባለፈው ዓመት ፎክስ ኒውስ፣ ስለ 2020 የአሜሪካ ፕሬዚዳንታዊ ምርጫ የሃሰት ወሬ ማሰራጨቱን በይፋ አምነዋል። የሆነስ ሆነና፣ ሩፐርት ሙርዶክ የሚዲያ ኢምፓየራቸውን እንዴት ገነቡ? እንዴትስ ለስኬት በቁ?
ሙርዶክ የሚዲያ ግዛታቸውን እንዴት እንደገነቡ እነሆ፡-
1950ዎቹ
ትውልደ- አውስትራሊያዊው ተጽዕኖ ፈጣሪ ባለጸጋ፣ለመጀመሪያ ጊዜ ወደ ሚዲያ ሥራ የገቡት፣ በ1952 ዓ.ም አባታቸው ኪት ሙርዶክ ከዚህ ዓለም በሞት ተለይተው፣ የቤተሰቡን ቢዝነስ ከወረሱ በኋላ ነበር፡፡ የ21 ዓመቱ የኦክስፎርድ ወጣት ተማሪ፤ በደቡባዊ አውስትራሊያ ይታተም የነበረውን ዘ ኒውስ ኦቭ አድላይድ የተሰኘ የአባቱን ጋዜጣ፣ በባለቤትነት የመምራትና የማስተዳደር ዕጣ ፈንታ ወደቀበት፡፡
1960ዎቹ
ሚስተር ሙርዶክ፣ በ1960ዎቹ በአውስትራልያ ውስጥ የሚታተሙትን ዘ ሰንዴይ ታይምስ እና ዴይሊ ሚረርን ጨምሮ በርካታ የሀገር ውስጥ ጋዜጦችን ገዙ፡፡ በ1964 ዓ.ም ዘ አውስትራልያን የተሰኘውን የመጀመሪያውን የአውስትራልያ ብሔራዊ ጋዜጣ የጀመሩት ሙርዶክ፤ በመቀጠልም የሚዲያ ቢዝነሳቸውን ወደ ዩናይትድ ኪንግደም አስፋፉ፡፡ በ1969 ዓ.ም ዘ ኒውስ ኦቭ ዘ ወርልድ እና ዘ ሰንን በመግዛት ወደ ብሪቲሽ የሚዲያ ገበያ ሰተት ብለው ገቡ።
1970ዎቹ
ሩፐርት ሙርዶክ፣ በሚዲያ ኩባንያቸው በኒውስ ኮርፖሬሽን አማካኝነት፣ በ1973 ዓ.ም፣ ወደ አሜሪካ የሚዲያ ገበያ የገቡት፣ አሁን በእጃቸው ላይ የሌሉትን ዘ ሳን አንቶኒዮ ኤክስፕረስ እና ዘ ሳን አንቶኒዮ ኒውስን በመግዛት ነበር፡፡ ከሦስት ዓመት በኋላ በ1976 ዓ.ም፣ ዘ ኒውዮርክ ፖስት ጋዜጣን ገዙ፡፡ ይህን ጋዜጣ በ1988 ዓ.ም ከሸጡት በኋላ፣ በ1993 ዓ.ም መልሰው የራሳቸው ንብረት አድርገውታል፡፡
1980ዎቹ
ሙርዶክ፣ በ1981 ዓ.ም፣ የብሪታንያ ጋዜጦች የሆኑትን ዘ ታይምስ እና ዘ ሰንዴይ ታይምስን የገዙ ሲሆን፤ በዚህም የብሪታንያ የሚዲያ ገበያን ትልቁን ክፍል ተቆጣጠሩ፡፡ በ1985 ዓ.ም 20th Century Fox የፊልም ስቱዲዮን ገዙ። በ1986 ዓ.ም፣ ፎክስ የብሮድካስት ኔትወርክን በመጀመር የቴሌቪዥን ቢዝነሳቸውን ማስፋፋት ያዙ፡፡
በ1986 ዓ.ም፣ ሙርዶክ፣ የብሪታንያ ጋዜጦቻቸውን ቢሮዎች፣ ህትመቱ፣ በትንሽ ጉልበት በቴክኖሎጂ ወደሚከናወንበት ሥፍራ በድንገት ያዛወሩ ሲሆን፤ ይህን ተከትሎም፣ የሥራ ማቆም አድማ የጠሩ ከ5,000 በላይ የህትመትና ፕሮዳክሽን ሠራተኞች ከሥራ ተባረሩ።
በ1987 ዓ.ም፣ ኒውስ ኮርፖሬሽን፣ Harper & Row የተሰኘውን አሳታሚ ድርጅት የገዛ ሲሆን፤ በ1990 ዓ.ም ከሌላው አሳታሚ ድርጅት ዊሊያም ኮሊንስ ጋር ከተቀላቀለ በኋላ፣ HarperCollins የሚል ስያሜ ተሰጥቶታል፡፡
በ1988 ዓ.ም፣ ሩፐርት ሙርዶክ፣ ስካይ ቴሌቪዥንን በብሪታንያ የመሰረቱ ሲሆን፤ በቀጣዩ ዓመት ኔትወርኩ ስካይ ኒውስ የተባለውን የኬብል ቲቪ የዜና ጣቢያ ጀመረ።
1990ዎቹ
በ1995 ዓ.ም፣ ኒውስ ኮርፖሬሽን፣ በአውስትራሊያ ውስጥ Foxtel የተባለ የብሮድካስት ኩባንያን ያቋቋመ ሲሆን፤ በዓመቱ ስካይ ኒውስ አውስትራሊያን ጀመረ።
በ1996 ዓ.ም፣ ሚ/ር ሙርዶክ፣ ከቀድሞው የፕሬዚዳንት ሪቻርድ ኤም.ኒክሰን እና የጆርጅ ኤች. ደብሊው. ቡሽ የሚዲያ አማካሪ ሮጀር ኢ.አይልስ ጋር በመሆን፣ የፎክስ ኒውስ የኬብል ቻናልን ጀመሩ፡፡ ፎክስ ኒውስ፤ እንደ ቢል ኦ’ሬይሊ፣ ግሌን ቤክ፣ ታከር ካርልሰንና ሜጊን ኬሊ ያሉ ጋዜጠኞችን ሙያ በማጠናከር፣ ለወግ አጥባቂ የቴሌቪዥን አስተያየት መለያ ምልክት ሆነ።
2000ዎቹ
ሙርዶክ፤ የማይስፔስ ባለቤት የሆነውን ኢንተርሚክስ ሚዲያን በ2005 ዓ.ም በ580 ሚሊዮን ዶላር ገዙ። ከሌሎች የማህበራዊ ሚዲያ ተፎካካሪዎች ጋር ለመራመድ ተግዳሮት የገጠመው ማይስፔስ፤ ከስድስት ዓመታት በኋላ በ35 ሚሊዮን ዶላር ተሸጠ።
በ2007 ዓ.ም ሚ/ር ሙርዶክ፣ የዎል ስትሪት ጆርናል ባለቤት የሆነውን ዶው ጆንስ በ5 ቢሊዮን ዶላር ገዙ፡፡ ከግዢው በኋላ ብዙም ሳይቆይ፣ በጆርናል ኤዲቶሪያል ሰራተኞች ዘንድ የአመራር ሽግሽግ የተደረገ ሲሆን፤ አዲሱ ባለቤቱ ጋዜጣው የበለጠ የፖለቲካ ሽፋን እንዲኖረው ግፊት አደረጉ፡፡
2010ዎቹ
ከሚ/ር ሙርዶክ ልጆች አንዱ የሆነው ጄምስ ሙርዶክ፣ በ2011 ዓ.ም፣ የኒውስ ኮርፖሬሽን ምክትል ዋና ኦፕሬሽን ኦፊሰር ተብሎ ተሾመ። በዚያው አመት ለNews of the World መዘጋት ምክንያት በሆነው የስልክ ጠለፋ ቅሌት ተወጠረ።
በ2012 ዓ.ም፣ ሩፐርት ሙርዶክ፣ የጋዜጣ ቢዝነሱንና የመዝናኛ ቢዝነሱን በሁለት የተለያዩ አካላት ከፈሏቸው፤ በኒውስ ኮርፕ እና 20th Century Fox። ሙርዶክ፤ እነዚህን ሁለት ዘርፎች ዳግም ለማዋሃድ አስበው ነበር፤ ነገር ግን እነዚያ እቅዶች ባለፈው ዓመት እንዲቀሩ ተደርገዋል፡፡
በ2018 ዓ.ም፣ የሚ/ር ሙርዶክ የመጀመሪያ ልጅ የሆነው ላክላን ሙርዶክ፣ የሚዲያ ግዛቱ የቴሌቪዥን ክንፍ፣ የፎክስ ኮርፖሬሽን፣ ዋና ሥራ አስፈፃሚ በመሆን ተሾመ፡፡
የዋልት ዲስኒ ኩባንያ፣ የ21st Century Fox ንብረቶችን በ2019 ዓ.ም፣ በ71.3 ቢሊዮን ዶላር በመግዛት፣ የሩፐርት ሙርዶክ የመዝናኛ ቢዝነስን የተቆጣጠረ ሲሆን፤ የቀረው የብሮድካስት ቢዝነስ አሁን Fox Corp. በተባለ አዲስ አካል ሥር ይመራል፡፡
2020ዎቹ
ጄምስ ሙርዶክ በ2020 ዓ.ም፣ “በኩባንያው የዜና ማሰራጫዎች በሚታተሙ አንዳንድ የኤዲቶሪያል ይዘቶችና በተወሰኑ ሌሎች ስልታዊ ውሳኔዎች ላይ በተፈጠሩ አለመግባባቶች” ሳቢያ ከኒውስ ኮርፖሬሽን ኃላፊነቱ ለቀቀ፡፡
በሴፕቴምበር 2023 ዓ.ም፣ ሚስተር ሙርዶክ፣ የፎክስ እና የኒውስ ኮርፖሬሽን አመራርን ለላክላን ሙርዶክ ያስረከቡ ሲሆን፤ አዛውንቱ ሙርዶክ የሁለቱ ኩባንያዎች የክብር ሊቀ መንበር ሆነው ቀጥለዋል።