ከከፋ የእርስ በእርስ ግጭት ለጥቂት ተርፋ ፊቷን ወደ ሰላም ያዞረችውና በተረጋጋ ሁኔታ ውስጥ የምትገኘው ሱዳን፣ የመጀመሪያዋን ሳተላይት ባለፈው እሁድ በተሳካ ሁኔታ ማምጠቋ ተዘግቧል፡፡
የሱዳን ጊዜያዊ መንግስት ምክር ቤት ሃላፊ ጄኔራል አብደል ፈታህ አልቡህራን አገራቸው በቻይና መንግስት በተደረገላት ድጋፍ ወደ ጠፈር ያመጠቀችው ሳተላይት በወታደራዊ፣ ኢኮኖሚያዊና የጠፈር ቴክኖሎጂ ዘርፎች ምርምር ለማድረግ የታለመ መሆኑን መናገራቸውን አልጀዚራ ዘግቧል፡፡
“ሱዳን ሪሞት ሴንሲንግ ሳተላይት - ዋን” የሚል ስያሜ የተሰጠው ሳተላይት፣ ባለፈው እሁድ ማለዳ ከሰሜናዊቷ የቻይና ግዛት ሻንዚ በተሳካ ሁኔታ ወደ ጠፈር መምጠቁን ያስታወሰው ዘገባው፤ ሳተላይቱ እጅግ ጠቃሚ መረጃዎችን በመሰብሰብ ለአገሪቱ ምርምር እድገት ወሳኝ ሚና ይጫወታል ተብሎ እንደሚጠበቅ መነገሩንም አክሎ ገልጧል፡፡

  በደቡብ ኮርያ ፈቃደኛ ለሆኑ ሰዎች በህይወት እያሉ የቀብር ስነስርዓት በተሳካ ሁኔታ የመፈጸም አገልግሎት የሚሰጥ በአይነቱ ለየት ያለ ድርጅት መቋቋሙንና ከ25 ሺህ በላይ የአገሪቱ ዜጎች በዚህ ድርጅት አማካይነት ሳይሞቱ ቀብራቸው መፈጸሙን ሮይተርስ ዘግቧል፡፡
ሆዮዎን ሂሊንግ ሴንተር የሚል ስያሜ ያለውና ከሰባት አመታት በፊት የተቋቋመው ድርጅቱ፤ ሰዎች በቁም እያሉ የቀብር ስነስርኣታቸውን በመፈጸም፣ ሞትን እንዲያስታውሱና ኑሯቸውን እንዲያሻሽሉ የሚያስችል አገልግሎት የመስጠት ዓላማ እንዳለው የጠቆመው ዘገባው፣ እስካሁን ድረስም ከ25 ሺህ በላይ ለሚሆኑ ሰዎች አገልግሎቱን መስጠቱን አመልክቷል፡፡
“እንደምትሞት በቅጡ ከተረዳህና ሞትን በህይወት እያለህ ከተለማመድከው፣ ህይወትህን የምትመራበትን መንገድና አኗኗርህን ትለውጣለህ” ያሉት የ75 አመቱ የዕድሜ ባለጸጋ ቾ ጃሂ፤ “በጥሩ ሁኔታ መሞት” በተሰኘውና በድርጅቱ በሚሰጠው የጅምላ የቀርብ ስነስርዓት ላይ ቀብራቸውን ማስፈጸማቸውን ተናግረዋል፡፡
ድርጅቱ በቅርቡ ባከናወነው የጋራ የቀብር ስነስርኣት ላይ ህጻናትና አረጋውያንን እንዲሁም ቀሳውስትንና የዩኒቨርሲቲ ተማሪዎችን ጨምሮ በርካታ ቁጥር ያላቸው ደቡብ ኮርያውያን መሳተፋቸውን የጠቆመው ዘገባው፤ ሰዎቹ በሬሳ ሳጥን ውስጥ ተጋድመው ለ10 ደቂቃ ያህል በመቆየት ቀብራቸው መፈጸሙንም አመልክቷል፡፡
ድርጅቱ በህይወት እያሉ የቀርብ ስነስርዓታቸውን እንዲያከብሩ በማድረግ ዜጎች ለህይወታቸው ዋጋ እንዲሰጡ፣ የበደሏቸውን ይቅር እንዲሉና ኑሯቸውን በተሻለ ሁኔታ እንዲመሩ የማገዝ ራዕይ ሰንቆ ስራ መጀመሩንና የአገልግሎቱ ተጠቃሚዎች ቁጥርም ከጊዜ ወደ ጊዜ በከፍተኛ ሁኔታ መጨመሩን ዘገባው አስታውቋል፡፡

   እማሆይ ወለተማርያም ገላው መነኩሲት - የማህበረሰብ መሪ - ገበሬ

                      እዚህ ገዳም ውስጥ እየሰራሁ መኖር የጀመርኩት፣ ፈጣሪ ለመንፈሳዊ ሕይወት ስለጠራኝ ነው፡፡ ብዙ ሴቶችና ወንዶች መንፈሳዊ ፈውስንና እፎይታን ለማግኘት ወደዚህ ስፍራ ይመጣሉ፡፡ ወደ አራት መቶ ሀምሳ ከምንሆነው የገዳሙ መነኩሲቶችና መነኩሴዎች በተጨማሪ የኛን እርዳታና እንክብካቤ የሚሹ በርካታ ወላጅ አልባ ሕጻናት፣ የአካል ጉዳተኞች፣ በእድሜ የገፉ አዛውንቶችና አቅመ ደካማ እናቶች አብረውን ይኖራሉ፡፡ በፀሎትና በአገልግሎት ከመትጋት ጎን ለጎን፣ በፈጣሪ የተመረጠችውን ይህቺን መሬት ለመንከባከብና ለማልማት እንታትራለን:: ራሳችንን ለመደገፍና ለሌሎች ለማካፈል በጋራ እንሰራለን፡፡ የፈጣሪ ቸርነት የተመሰገነ ይሁንና በአካባቢ ጥበቃና በዘላቂ የግብርና አሰራር፣ በዙሪያችን ላሉ መንደርተኞች አርአያ ለመሆን በቅተናል፡፡
በምሥራቅ ጎጃም ማቻከል ወረዳ፣ ኪሻካ ቂርቆስ በሚባል አካባቢ፣ በ1954 ዓ.ም ግድም ከገበሬ ቤተሰብ ነው የተወለድኩት:: ወላጆቼ በእርሻ ሥራ የተዋጣላቸው ትጉህ ገበሬዎች ነበሩ:: እኔም ከልጅነት እድሜዬ አንስቶ በታታሪነት መሥራት ያስደስተኝ ነበር:: ለወላጆቼ አምስተኛ ልጅ ብሆንም፤ እህት ወንድሞቼ በተለያዩ በሽታዎች ሳቢያ በለጋ እድሜያቸው ነበር የሞቱት፡፡ ነፍስ ሳላውቅ በአስር አመቴ ከተዳርኩ በኋላ፣ በጠና እስከታመምኩበት ጊዜ ድረስ ሁለት ልጆችን ወልጃለሁ፡፡ በበሽታ የተያዝኩት 22 ዓመት ሲሆነኝ አካባቢ ነበር፡፡ ክፉኛ በመታመሜ እኔም እንደ እህት ወንድሞቼ በወጣነት እድሜዬ እሞታለሁ ብዬ ብፈራም ተረፍኩ፡፡ ጤናዬ ሲመለስልኝ ‹‹ከቤተሰቤ ጋር ዓለማዊ ሕይወትን እመራ ዘንድ የፈጣሪ ፈቃድ አይደለም፤ እሱን እንዳገለግለው ይፈልጋል›› የሚል አዲስ ሀሳብ በውስጤ ይመላለስብኝ ጀመር፡፡
መጀመሪያ በአካባቢያችን ወደሚገኘው ደብረ መድሃኒት ኪሻካ ቂርቆስ ቤተ ክርስቲያን ለማገልገል ገባሁና፤ አዲስ ቤተ ክርስቲያን ለማሳነፅ እያገዝኩ ሰባት ዓመታትን አሳለፍኩ። ከዚያ ግን ከሚያውቁኝ ሰዎች ርቄ ወደ ግሸን ማሪያም ወይም ወደ ላሊበላ ገዳማት መሄድ አሰኘኝ፡፡ ፈጣሪ ያሰበኝ ግን ለሌላ ነበር:: የት ሄጄ ፈጣሪዬን እንደማገለግል ሳስብና ስፀልይ፣ በሕልሜ አንድ ዋሻ ታየኝ፡። ይሄው ዋሻ እየደጋገመ መላልሶ በህልሜ መጣ፡፡ አንድ ክረምት ካለፈ በኋላ፣ እዚህ አሁን ያለሁበት አካባቢ የጊራም ማሪያም ቤተ ክርስቲያን ለማሰራት እንዳግዛቸው ጠሩኝ፡። በአቅራቢያው ለፀሎት የምቀመጥበት ገዳም ይኖር እንደሆነ ስጠይቃቸው፣ ከአንዲት ወራጅ የምንጭ ውሃ ከፍ ብሎ ወደሚገኘው ዋሻ ይዘውኝ መጡ:: ልክ በህልሜ ሲመላለስ ያየሁት አይነት ዋሻ ነበር፡፡ በዚያ የዋሻ ገዳም ውስጥ በዱር እንስሳት መሀል ለሁለት ዓመታት ኖርኩ፡፡ እዚህ መጥቼ የምኖረው በፈጣሪ ፈቃድ ስለሆነ እሱ ይጠብቀኛል ብዬ ስለማምን በጅብ፣ በነብርና በሌላ የአራዊት መንጋ ዙሪያዬ ቢከበብም አልፈራሁም፡፡
በ1986 ዓ.ም የፋሲካ በዓል እንዳለፈ፣ አንድ ሌሊት ላይ ከወዲያ ጫካ ውስጥ ነብር ብቻ ሲቀር፣ ሌላው የአራዊት መንጋ ሁሉ ተጠራርጎ ሄደ፡፡ ያኔ ይህ ስፍራ በፈጣሪ መመረጡ ተገለጠልኝ:: ስሙ እንዲቀደስበትና እንዲወደስበት፣ የሰው ልጆችም ምህረትንና በረከትን እንዲያገኙበት፣ ፈጣሪ ይህን ቦታ እንደመረጠው ገባኝ፡፡ የአገረ ስብከቱ ሊቀ ጳጳስ አቡነ ዘካርያስ ፈቅደውም፣ በአቡነ ተክለሃይማኖትና በቅዱስ ሩፋኤል ላይ ገደም እንዲቆምበት ቦታው ተባርኮ ተቀደሰ። አቡነ ዘካርያስ ባረኩንና ገዳሙንም “ዋሻ አምባ ተክለሃይማኖት አንድነት” ገዳም ብለው ሰየሙት:: እኛም መቀመጫውን አዲስ አበባ ባደረገው የዋሻ አምባ ተክለሃይማኖት ተቋራጭ ኮሚቴ እገዛ፣ ቤተ ክርስቲያኑን ገነባነው፡፡ የኮሚቴው አባላት ላሰባሰቡልን የገንዘብ ድጋፍ ምስጋናዬን አቀርባለሁ፡፡
በፈጣሪ ፈቃድ፣ ከዚያ ጊዜ ወዲህ ጠበል ለመጠበቅና ምህረት ለመቀበል ሰዎች መምጣት ጀመሩ፡፡ ብዙ ሰዎች ከህመማቸው ተፈውሰዋል፤ ከመከራ ተገላግለዋል። ተዓምራት ያሳያቸውን ፈጣሪ ለማመስገንና የፈጣሪ በረከት ከኛ ጋር እንዲሆን በጉልበታቸውና በገንዘባቸው፣ ለቤተ ክርስቲያን ግንባታ እርዳታ ሰጥተዋል፡፡
መሬቱንና ዙሪያ ገባውን ለማልማት ደፋ ቀና ማለት የጀመርኩት እግሬ ይህን አካባቢ በረገጠበት በ1984 ዓ.ም ነው፡፡ ከሞላ ጎደል አፈሩ ሁሉ ተራቁቶ፣ ለአይን ማረፊያ አንድም አጽዋት አልነበረውም፡፡ የድሮው ደን ተመንጥሮና ጠፍቶ፣ የወጥ ማማሰያ እንጨት ተፈልጎ የማይገኝበት በረሃ ሆኖ ነበር። የተራቆተው 52 ሄክታር መሬት እንደገና ነፍስ እንዲዘራና ደን ለምቶበት አረንጓዴ እንዲለብስ በማሰብ፣ ለመንግሥት አስተዳደር አመለከትኩ፡፡ ቀንና ሌሊት ዛፍ ለመቁረጥ ተደብቀው የሚመጡ ሰዎች ነበሩ፡፡ ዛፍ ሲቆርጡ እንዳንሰማቸውና እንዳንይዛቸው በመጋዝ ቢጠቀሙም፣ ዛፎች ተገንድሰው ሲወድቁ መስማታችን አይቀርምና ተከታትለን እንይዛቸዋለን፡፡ ሕግን የሚጥስና አካባቢን የሚያጠፋ ተግባር እየፈፀሙ መሆናቸውን እንነግራቸዋለን፡፡ ሁሌም ስለ አካባቢ ጥበቃ እናስተምራለን፡፡ በመጨረሻ ግን በፈጣሪ ቸርነት ሁሉም ሰው ጫካው መነካት እንደሌለበት ስለተገነዘበ፣ ዛሬ የአካባቢው ነዋሪ ራሱ ደኑን ከጭፍጨፋ ይጠብቃል፡፡ የዱር እንስሳትን መንከባከብ የጀመርኩት ግን ከጊዜ በኋላ ከዋሻው አቅራቢያ ድኩላ ሲገደል አይቼ ነው፡፡ ለድኩላና ለሚዳቋ እንዲሁም ለሌሎች አራዊቶችና ለአእዋፍ ዘሮች መጠለያ እንዲሆናቸው የተለያዩ የዛፍ ችግኞችን ተክያለሁ፡፡ ዛፎቹ እያደጉ ሲመጡ ጉሬዛ፣ ከርከሮ፣ አቦ ሸማኔዎችና ሌሎች የዱር እስሳት እንዲሁም ሌሎች በርካታ አዕዋፋት በአካባቢው መንቀሳቀስ ጀመሩ፡፡ ይህንን ደን የምንቆጥረው እንደ ሰውነታችን አካል፣ እንደ ሕይወታችን ክፋይ ነው፡፡
መሬቱን ለማልማት በምናደርገው ጥረት ብዙ ውጣ ውረዶችን አሳልፈናል፡፡ የ5 ሺ ብር መነሻ ገንዘብ ከልማት ኮሚሽን ከማግኘታችን በተጨማሪ የተለያዩ አካላትም ድጋፍ አድርገውናል፡፡ ሁሉንም ሥራ ያከናወንነው በራሳችን አቅም ነው፡፡ ወዲህ የሚመጡ መነኩሲቶች፣ መነኩሴዎችና ቤተሰቦች ሲበራከቱ፣ አትክልትና ፍራፍሬዎችን ማብቀል እንዲሁም እንስሳትን ማርባት ጀመርን፡፡ ባለ አራት ቋት የወፍጮ ማሽን ተክለናል፡፡ ለችግር ሳንገበር እንደምንተጋ ያዩ በጎ ሰዎችም አግዘውናል፡፡ በአቅራቢያችን በሚገኘው አማኑኤል የተባለ ቦታም ባለ አራት ማሽን የዳቦ መጋሪያ አቋቁመናል፡፡ አሁን ደግሞ መንግሥት የማህበራችንን እድገት ከግምት ውስጥ በማስገባት፣ መንደራችንን ከዋናው ጎዳና ጋር የሚያገናኝ የበጋ የክረምት መንገድ በመሥራት ለጥያቄያችን ምላሽ ሰጥቶናል፡፡ ኤሌክትሪክም አስገብቶልናል፡፡ እኛም ሥራችንን ቀጥለናል፡፡ እንደ ጎመን፣ ሰላጣ፣ ቲማቲም፣ ቀይ ስር፣ ቃሪያና ካሮት የመሳሰሉ አትክልቶችን እናመርታለን:: ማንጎ፣ አቮካዶ፣ ሎሚ፣ ትርንጎ፣ ዘይቱን ብርቱካንና ሌሎች ፍራፍሬዎችንም እናለማለን፡፡ ወቅቱን ተከትለን የሸንኮራ አገዳና ሌሎች ተክሎችን እንተክላለን፡፡ ለምግብ ፍጆታ ብቻ ሳይሆን ራሳችንን ለመደገፍና ችግረኞችንም ለመርዳት የገቢ ምንጭ እንዲሆነን ነው የምናመርተው፡፡ ከጀርመን የልማት ተራድኦ ተቋም ጂቲዜድ ባገኘነው ድጋፍም፣ ማገዶ የሚቆጥብና የምግብ ማብሰያ ክፍላችንን በጭስ የማያፍን የኮንክሪት ምድጃ አሰራር አውቀንበታል፡፡ ምድጃ እየሰራን ለአካባቢው ነዋሪዎች እንሸጣለን፡፡ በአንድ ወገንም ለነዋሪዎቹ ጤንነት የሚጠቅም ምድጃ ነው፡፡ አላማችን አብረን እየተደጋገፍን መኖር ነው፡፡ ለወደፊት ትልልቅ እቅዶችም አሉኝ፡፡
ለመነኩሴዎች መኖሪያ ቤት መሥራት፣ የብሉይና የሃዲስ ቅዱሳን መጻሕፍትን አሰባስቦ የሚይዝ ቤተ መጻሕፍትን መገንባት፣ በዜማና በቅኔ የምናደርሳቸውን የአምልኮና የውዳሴ ስርዓቶቻችንን የሚያስጠና የሃይማኖት ትምህርት ቤት መክፈት፣ ሕጻናት እስከ አራተኛ ክፍል የሚማሩበት ዘመናዊ ትምህርት ቤትና የጤና ማዕከል መክፈት፣ የግብርና ምርቶቻችንን ወደ ሰፋፊ ገበያዎች ለማድረስና በጥሩ ዋጋ ለመሸጥ የሚያስችሉንን መኪኖች መግዛት፣ ከፍጆታ እየተረፈ በማጓጓዣ እጦት እየተበላሸ የሚባክንብንን የወተት ምርታችንንም ለገበያ ማቅረብና ለአካባቢያችን ሙሉ አገልግሎት ከሚሰጥ የእንግዳ ማረፊያ ጋር ለኢኮ ቱሪዝም መዳረሻነና ማልማት በመሳሰሉት እቅዶቻችን አማካኝነት ወደፊት ይበልጥ ጠንካራ እንሆናለን::  
በእስካሁኖቹ ጥረቶች ያገኘነው መንገዱ ቀላል ሆኖልን አይደለም፡፡ ስኬታማ የሆንነው እንቅፋቶችን እየተሻገርን ነው:: በየጊዜው የሚያጋጥሙን ችግሮች የሰውን ልጅ እንደሚያጠነክሩትና ወደ በጎ ነገሮች እንደሚመሩት አምናለሁ፡፡ መጀመሪያ ላይ የአካባቢው ሰዎች ደናችንን እየጨፈጨፉ፣ ለመተዳደርያቸው ሊያውሉት ይፈልጉ ነበር:: በዚህ ሳቢያ ከብዙ ሰዎች ጋር ተቃቅሬ ዛቻና ማስፈራሪያ ሳይቀር ደርሶብኝ ነበር፡፡ ያኔ ሲዝቱብኝ የነበሩ ሰዎች ዛሬ አብረውን ይሰራሉ:: የኛን ፈለግ ተከትለው ዛፎችን ይተክላሉ፣ አትክልትና ፍራፍሬዎችን ያለማሉ፡፡ ብዙዎቹ በሕይወታቸው ላይ በጎ ለውጥ ለማየትና ኑሯቸውን ለማሻሻል በቅተዋል፡፡
በአካባቢያችን የሚገኝ ሶስት ሄክታር የተራቆተ መሬት በመጨመር፣ ደኑን ያስፋፋነው ሲሆን አሁንም እየተንከባከብነውና መልሰን እያለማነው እንገኛለን፡፡ ከዚህ ጎን ለጎን የምርጥ ዘር ማባዣ ማዕከል በመፍጠር ለአካባቢው ገበሬዎች ለማከፋፈል እንፈልጋለን፡፡ ወደፊት ሥራችንን አስፍተንና አሻሽለን እንድንሰራ እውቀቱ ያላቸው ሰዎች ቢረዱን ደስ ይለናል፡፡ ዛሬ በእግዚአብሔር እርዳታና በራሳችን ጥረት፣ ሥራችንን በክልልና በዓለም አቀፍ ደረጃ እውቅና ማግኘትና መከበር ጀምሯል፡፡ ከኢትዮጵያም ሆነ ከባህር ማዶ በኢትዮጵያ በኦርቶዶክስ ቤተ ክርስቲያን ማህበር አማካኝነትም ሆነ በራሳቸው ሃይማኖት በኩል የደገፉንን ሁሉ ከልቤ አመሰግናለሁ፡፡
ለወጣቶች የማስተላልፈው መልዕክት እንዲህ የሚል ነው- አንድ ነገር ስትጀምሩ ጥሩና መጥፎ ነገሮች ሊያጋጥሟችሁ ይችላሉ፡፡ ትርፍና ኪሳራ ሁሌም ያሉ ነገሮች ናቸው፡፡ የምታገኙት ትርፍ ትንሽ ሆኖ ቢታያችሁም እንኳ ተስፋ አትቁረጡ፡፡ የበለጠ ትርፋማ የሚያደርግ መንገድ ለማግኘት መርምሩ፡፡ ቅጠላ ቅጠልን ሰብስቦና አድርቆ መሸጥ አልያም ትንሽ የሚመስሉ ሌሎች ሥራዎችም እንኳ ቢሆኑን፣ ከልባችሁ አስባችሁ ከገባችሁበት የሰራችሁት ነገር ትርፋማ ይሆናል፡፡
ወጣቶች፣ ዶሮ ቢያረቡ፣ ከብቶችን ቢያደልቡ፣ አትክልትና ፍራፍሬዎችን ቢያመርቱ፣ ወይም በሌሎች  መስኮች ተግተው ቢሰሩ፣ ራሳቸውንና አገራቸውን ይጠቅማሉ፡፡
ሴቶች ጠንካራ ለመሆንና ኑሯቸውን ለማሻሻል የሚያስፈልጋቸው መማር፣ ራሳቸውን መቻልና ከወሲባዊ ግንኙነት በመታቀብ ጤናቸውን መጠበቅ ነው፡፡ ሁልጊዜ ወጣቶችን የምመክራቸው፣ በትምህርታቸው እንዲገፉ፣ በፈጣሪ እንዲያምኑና በሃይማኖታቸው እንዲፀኑ ነው፡፡ ሁላችንም አገራችንን መውደድና ማገልገል አለብን፡፡  

   ሰኔ 15 በአማራ ክልል ከፍተኛ ኃላፊዎችና በመከላከያ አዛዦች ላይ የተፈፀመውን ግድያ ተከትሎ ተጠርጥረው ታስረው የነበሩና ከአራት ወራት በኋላ የተለቀቁት ግለሰቦች፤ “የታሠርነው በማንነታችንና በምናቀርበው የተለየ ሃሳብ ነው” ሲሉ ትናንት በባለ አደራው ም/ቤት ቢሮ ተገኝተው በሰጡት መግለጫ አስታውቀዋል፡፡
አቶ ማስተዋል አረጋ የገቢዎች ሚኒስቴር ሠራተኛ እንደነበረ ጠቅሶ፣ በሚሠራበት መስሪያ ቤት በሚያነሳቸው ሃሳቦች እና በብሔር ማንነቱ ምክንያት መታሰሩን ገልጿል፡፡ ይሄንንም በምርመራ ወቅት ከቀረበለት ጥያቄ መረዳቱን ተናግሯል፡፡
ድርጊቱ ተፈፀመ ከተባለ በኋላ ሰኔ 17 ቀን 2011 ዓ.ም ‹‹በዚሁ ሰበብ አስራችሁ እሹት›› የሚል መመሪያ ከገቢዎች ተሰጥቶ መታሠሩንም በመግለጫው ላይ አስረድቷል፡፡
‹‹ለ33 ቀናት ጨለማ ቤት ነበርኩ›› ያለው አቶ ማስተዋል፤ በምርመራ ወቅት አንድም ጊዜ ከግድያው ጋር የተያያዘ ጥያቄ እንዳልቀረበለትም ገልጿል፡፡
የፌደራል አቃቤ ህግ እንደሆነ የገለፀው አቶ ህሩይ ባዩ በበኩሉ፤ ‹‹ጠ/ሚኒስትሩ ከፍትህ አካላት ጋር ባደረጉት ውይይት ላይ ባነሳሁት ጥያቄ ነው የታሰርኩት እንጂ ከሰኔ 15ቱ ክስተት ጋር በተያያዘ አይደለም” ብሏል፡፡
በወቅቱ ጠ/ሚኒስትሩ “አንተ ፖለቲከኛ ፖለቲከኛ ትሸተኛለህ” ብለውኝ ነበር ያለው የህግ ባለሙያው ህሩይ፤ በታሰርኩበት ወቅት ከግድያው ጋር በተያያዘ ምንም ምርመራ አልተደረገልኝም ብሏል፡፡
የአብን የፋይናንስ ሃላፊ መሆኑን የገለፀው አቶ ሲያምር ጌቴ፤ የአብን አባልና የፓርቲው  የድጋፍ ገቢ አሰባሳቢ በመሆኑ ድርጅቱን ለመጉዳት ሆን ተብሎ እንደታሠረ ገልጿል፡፡ በምርመራ ወቅትም “የባላደራው ም/ቤት አባል ናችሁ ወይ? ዐቢይን ትደግፋላችሁ? አብን ድጎማውን ከየት ነው የሚያገኘው?” የሚሉና ሌሎች ከግድያው ጋር ተያያዥነት የሌላቸው ጥያቄዎች እንደቀረቡለት ነው ያስረዳው - የአብን አባል የሆነው አቶ ሲያምር ጌቴ፡፡
ከእስር የተፈቱት ተጠርጣሪዎች ከጐናቸው የቆሙትን ወገኖች ያመሰገኑ ሲሆን በዋናነትም ጋዜጠኛ እስክንድር ነጋ ላደረገላቸው ድጋፍ ምስጋና አቅርበዋል፡፡

 ከዕለታት አንድ ቀን አያ አንበሶ የዱር አራዊትን አቤቱታ ለማዳመጥ በትህትና ተቀመጠ፡፡
ጦጢት ተነስታ “አያ አንበሶ ያስፈራሩናል፡፡ የልባችንን መናገር አልቻልንም” አለች፡፡
አያ ዝንጀሮ፡- “ምንም እንኳን የጦጢትን ያህል ፍርሃት ባይገባንም መፍራታችንማ መቼም አልቀረም!”
አያ ነብሮ፡- “አያ አንበሶን መፍራት አለብን ብዬ አላምንም! ምክንያቱም እኛ በሺዎች የምንቆጠር ነን፡፡ አያ አንበሶ ግን አንድና አንድ እንስሳ ነው፡፡
አያ ዝሆን፡-
“የአያ ነብሮ ንግግር ማርኮኛል፡፡ እኛ ስንት መንገድ ተጉዘናል ኢትዮጵያን ለማሸነፍ፡፡ አውቀን ይሁን ሳናውቅ ሁሌ እኛ እናሸንፋለን ብለን ብዙ ፈግተናል፡፡ ከተሳሰብን ግን ብዙ መንገድ የመሄድ ዕድል አለን፡፡ ብዙ ችግር እንፈታለን፡፡ ብዙ ተስፋ እንሰንቃለን፡፡
አያ አንበሶ፡-
“ይሄንን እንደ ዱለታ ነው የማየው፡፡ እኔ አንበሶ ጥፋትን ከልማት የማልለይ ይመስላችኋል? በጉልበት ልሠራው የማልችልስ ይመስላችኋል? እችላለሁ!!
ሁሉም፤ በህብረት፡-
“አያ አንበሶ፤ አሁንም ቢሆን በፍቅር፣ በስምምነት፣ በአንድነት በህብረት እንቁም፡፡ ጠላትና ወዳጅን በአግባቡ እንለይ ጥያቄዎቻችንን ለይተን እናሳይዎ! አግባብ ያለው መልስ ባናገኝ እንኳ፤ ሀሳባችን ከመልሳችን በታች እንደማይሆን እናውቃለን፡፡ ስለዚህ አያ አንበሶ፤ የህብረት መልስ እንዳለን እናስብና እንተማመን!!
***
ብዙ ሰው ይለናል፣ ይህ ያ ነው፣ ያ ያ ነው
ግን ከተሳሰብን፣ ቋንቋችን አንድ ነው!
***
ዕውነትን ፍለጋ በቆፈርነው ምድር
እህል ዘራንበት በልተን እንድናድር!
ይህ ግጥም የጥንት የጠዋት ነው፡፡ በሙሉ ዐይኑና በሙሉ ብሌኑ ለሚያየው ግን ከሙሉ በላይ ነው! ምክንያቱም አንድ ሙሉ ትውልድ በዚህ ግጥም ውስጥ ተሰድሯል - ስለአለፈ ትውልድ ሊመሰክር አለሁ ይላል፡፡
የወትሮዎቹን ገጣሚያን ደራሲ ከበደ ሚካኤልንና ፀሐፌ ተውኔት መንግሥቱ ለማን በዚህ ወቅት መጥቀስ የግድ ይመስለናል!
“ለሁሉም ጊዜ አለው” ብሏል ሰለሞን
እጠይቀው ነበር በተገናኘን
ሞት እራሱ እሚሞት ምን ጊዜ እንደሆን?
(ከበደ ሚካኤል)
በሌላኛው ወገን ፀሐፌ ተውኔት መንግሥቱ ለማ፡-
“ቀማኛን መቀማት ከሌባ መስረቅ
ለማቅለል ከሆነ የድሆችን ጭንቅ
በኔ ቤት ጽድቅ ነው አንድ ሰው ይሙት
አንድ መቶ ሺ ሰው ኪኖር በምጽሞት፡፡
(ባለካባና ባለዳባ)
በሌላ ወገን የወሬ ሱስ፣ የነገር ሱስና የሀሜት ሱስ የት እንደሚያደርሰን አይታወቅም፡፡ አቤ ጉበኛ ጠዋት ነው ነገሩ የገባው፡፡ ለዚህ ነው ገና በማለዳ፤
“ሰማይን በአንካሴ ቆፍሬ ቆፍሬ
ለወሬ ሱሰኞች አገኘሁኝ ወሬ” ብሎ የፃፈው፡፡
 (መስኮት)
ፀጋዬ ገ/መድህንም በበኩሉ፤
“ያለፈ ጥረታችንን ሳስታምመው ትዝ ሲለኝ
ከሞከርነው ነገር ይልቅ ያልሞከርነው ነው ሚቆጨኝ
ዛሬ ለወግ ያደረግሺው ወይ ለነገ ይለምድብሻል
ልማድ ፊት እንዳሳዩት ነው፣ ወይ ይጠፋል ወይ ያጠፋል
ከርሞም የሠለጠነ እንደሁ ተፈጥሮ ይሆናል ይባላል”
ሐምሌት (ሼክስፒር - ፀጋዬ ገ/መድህን እንደተረጐመው)
ከላይ እንዳየነው ሁሉ ሰው ለትግል ተነሳ፡፡ ያን የትግል ሜዳ ግን የእህል መዝሪያ አደረገው::
ንጉሥ ሰለሞን፤ በምንም ስሜት ይበለው፣ የተለመደውን አካሄድ መጠየቅ ጤናማ አካሄድ ነው::  ይሄ መንፈስ ያለጥርጥር መልካም ሰፈር ያደርሰናል፡፡
የድሆችን ጭንቅ ማቃለል ድካም አለበት
ለወሬ ሱሰኞች ሰማይ ተቆፍሮም ወሬ እንደሚገኝ ማወቅ ፀጋ ነው፡፡
እንግዲህ ሰው ቢገባውም ባይገባውም፤ ከላይ የተጠቀሱት ነጥቦች ዋጋ አላቸው ብለን እናስባለን፡፡
ግጭቶች በየቦታው መንፈሳቸው አይቀርም፡፡
ህይወትም በየትም አቅጣጫ መፍሰሷ ግድ ነው
ዕድሜውን ይሰጠን እንጂ ሁሉንም ያሳየናል፡፡ ሁሉም ነገር ይለወጣል፡፡ ከለውጥ ህግ በስተቀር የማይለወጥ ነገር የለም (Everything changes except the law of change)
እስከዛሬ ያለፈው ሁሉ ለዛሬው ቀን ምክንያት ነበር፡፡ ዛሬ ደግሞ ለነገ ምክንያት ነው፡፡
ዞሮ ዞሮ፤
“ዕድሜ ጥሩ ነው አያራርቅም
ዕድሜም በማዳን ሰው አይጣላም”
የሚባለው ለዚህ ነው፡፡

   የዚምባቡዌ መንግስት፣በቂ ደመወዝ አይሰጠንም በሚል የአገሪቱ የመንግስት ሰራተኞች በጀመሩት የስራ ማቆም አድማ ላይ ተሳትፈዋል ያላቸውን 77 የህክምና ዶክተሮች ከስራ ያባረረ ሲሆን ይህን ተከትሎም በርካታ የመንግስት ሰራተኞች ባለፈው ረቡዕ አደባባይ ወጥተው በፕሬዚዳንቱ ላይ ከፍተኛ ተቃውሞ ማሰማታቸውን  ቢቢሲ ዘግቧል፡፡
የአገሪቱ የመንግስት ሰራተኞች “የሚከፈለን ደመወዝ ከኑሮ ውድነቱ ጋር የማይመጣጠን በመሆኑ የደመወዝ ጭማሪ ሊደረግልን ይገባል” በሚል የስራ ማቆም አድማውን ማድረግ የጀመሩት ባለፈው መስከረም ወር እንደነበር ያስታወሰው ቢቢሲ፤ ፍርድ ቤት “የስራ ማቆም አድማው ህገ ወጥ በመሆኑ በ48 ሰዓታት ውስጥ ወደ ስራ ገበታችሁ እንድትመለሱ” የሚል ትዕዛዝ ቢያስተላልፍም፣ ከስራ የተባረሩት 77 ሃኪሞች ፈቃደኛ ሳይሆኑ ቀርተዋል ብሏል፡፡
በዚምባቡዌ የስራ ማቆም አድማውን ያላቋረጡ ሌሎች በመቶዎች የሚቆጠሩ የህክምና ዶክተሮች እንዳሉ የጠቆመው ዘገባው፤ መንግስት በእነሱም ላይ ተመሳሳይ እርምጃ ሊወስድ እንደሚችል ቢነገርም፣ይህን ማድረግ ክፉኛ የተጎዳውን የአገሪቱን የህክምና ዘርፍ የባሰ ቀውስ ውስጥ ያስገባዋል የሚል ስጋት መፈጠሩን አመልክቷል፡፡
በኢኮኖሚ ቀውስና በዋጋ ግሽበት በተመታችው ዚምባቡዌ፣ የዜጎች ገቢ በከፍተኛ ሁኔታ እየቀነሰ መምጣቱንና የመንግስት ሰራተኞችን ጨምሮ ብዙዎች ኑሯቸውን መምራት የማይችሉበት ፈታኝ ሁኔታ ውስጥ መግባታቸውን ያስታወቀው ዘገባው፤ የአንድ የህክምና ዶክተር ወርሃዊ ደመወዝም ከ100 ዶላር በታች መውረዱንና በዚህም ሳቢያ በርካታ ሃኪሞች ስራቸውን በመልቀቃቸው የጤና ተቋማት፣ ስራ እስከማቆም ደረጃ መድረሳቸውን ጠቁሟል፡፡

• በዓለም ላይ ግጭት ወደ መረጋጋት አይወስድም፡፡
    ሞሃመድ ሙርሲ
• ሰላም የግጭት አለመኖር አይደለም፤ ግጭትን በሰላማዊ መንገዶች የመያዝ አቅም ነው፡፡
   ሮናልድ ሬገን
• ሥልጣን ባለበት ተቃውሞ መኖሩ አይቀርም፡፡
   ሚሼል ፎውካልት
• ግጭት አይቀሬ ነው፤ ጦርነት ግን የግድ አይደለም፡፡
  ማክስ ሉኬድ
• ግጭትና መፍትሄ፤ የአንድ ሳንቲም ሁለት ገጽታዎች ናቸው፡፡
   ሃርሽ ሊፒ
• ግጭቶች ወደ ጦርነት ከማደጋቸው በፊት መፍትሄ ለማበጀት ፈጣን ሁን:: ሃይለኛው አዞ በአንድ ወቅት ተሰባሪ እንቁላል ነበር!
   እስራኤልሞር አዩቨር
• አንዳንዶች ግጭት በመፍጠር ታሪክ ሲሰሩ፣ ሌሎች ግጭት በመፍታት ታሪክ ይሰራሉ፡፡
   አንቶኒ ሂጊንሰን
• ሁልጊዜም ንትርክን ማስቆም ትችላለህ:: እንዴት ቢሉ …አፍህን መዝጋት ነው፤ ዝም ማለት፡፡
   ጃና ካቾላ
• ግጭት ያለ አንተ ተሳትፎ መኖር አይችልም፡፡
   ዋይኔ ዳዬር
• በዓለም ላይ የምናየው ግጭት ሁሉ፣ በራሳችን ውስጥ ያለ ግጭት ነው፡፡
   ብሬንዳ ሾሻና
• የሰው ልጆች አብረው ሲኖሩ ግጭት አይቀሬ ነው፤ ጦርነት ግን አይቀሬ አይደለም፡፡
    ዳይሳኩ አይኬዳ
• ግጭት ከድንቁርናና ከጥርጣሬ ውስጥ ይወለዳል፡፡
   ጎርዶን ቢ.ሂንክሌይ

- “…በእርግጥ ኢትዮጵያዊ ትስስሩ ጠንካራ ስለሆነ የአንድነታችን ገመድ አልበጠስ ብሎ ነው እንጂ፣ ክስተቱ አንድነታችንን ለመበጠስ የተሰራ ነው…”
    አቶ ሙሉጌታ አበበ (የመኢአድ ም/ሊቀ መንበር)
- “…ይሄኔ ሌላ አገር ቢሆን ግልብጥብጥ የሚልበት ሁኔታ ይፈጠር ነበር፡፡ መከራን ተሸክሞ ነገን በተስፋ ማየት ባህላችን ነው፡፡…”
    አቶ ይልቃል ጌትነት (የኢህን ሊቀ መንበር)
• “…ከዚህ እንቅስቃሴ ፖለቲካዊ ትርፍ አገኛለሁ የሚል አካል ካለ እርካሽ ነው:: አገር እየፈረሰ ፖለቲካዊ ትርፍ አገኛለሁ ማለት ሞኝነት ነው፡፡…”
   አቶ ሙሉጌታ አበበ (የመኢአድ ም/ሊቀመንበር)
• “…እኛ እንደ ድርጅት ከኢትዮጵያ ሰላምና አንድነት በላይ ምንም የሚመለከተን ነገር የለም፡፡ ይህ ነገር የሥልጣን ወይም ማን የበላይነት ይያዝ የሚል ጉዳይ አይደለም:: ይህ ጉዳይ አገርን የማዳንና በሰላም ወደሚቀጥለው ምዕራፍ ማሸጋገር ነው:: በዚህ ጉዳይ ላይ ከመንግስት ጋር በምንም መልኩ እንተባበራለን፡፡…”
   ፕሮፌሰር ብርሃኑ ነገ (የኢዜማ መሪ)
• “…የአገር መሪ በመሪነት ተግባሩ ላይ፣ ፖሊስ በፖሊስ ሥራው፣ ደህንነቱ በተመደበበት ሥራ፣ ጦር ሠራዊቱ በአገር ጥበቃ ሥራ፣ ሁሉም በተሰማራበት
ተግባር ላይ ኃላፊነቱን ካልተወጣ ሥራው ምንድን ነው?...”
     ሙፍቲ ሐጂ ዑመር እድሪስ (የኢትዮጵያ እስልምና ጉዳዮች ጠ/ምክር ቤት ፕሬዚዳንትና የጉባኤው የበላይ ጠባቂ)

- የተለመደ ተራ ህይወት አሰልቺ ነው፡፡
    ኤሚነም
- ፍቅር ሲይዝህ ሁሉም ነገር ጥርት ይልልሃል፡፡
   ጆን ሌኖን
- አንዳንዶች ዝናቡን ያጣጥሙታል፡፡ ሌሎች ይበሰብሱበታል፡፡
   ቦብ ማርሊ
- ፍቅር የእብደት ደረጃ ላይ ካልደረሰ፣ ፍቅር አይደለም፡፡
   ፔድሮ ካልዴሮን
- ለማቃለል፣ አንተም የቀለልክ ልትሆን ይገባል፡፡
    ካሊል ጂብራን
- ፀሐይ ስትወጣ ማናቸውንም ነገሮች ማድረግ እችላለሁ፤ ያን ጊዜ መውጣት የማይቻል አ ንድም ረ ዥም ተ ራራ አይኖርም፤ ሊፈታ መፍታት የማይቻል
አንድም ከባድ ችግርም የለም፡፡
   ዊልማ ሩዶልፍ
- እውን የማይደረግ ምንም ነገር መዝፈን አልሻም፡፡
     ክላውድያ አኩና
- ይገባናል ብለን የምናስበውን ፍቅር ነው የምንቀበለው፡፡
    ስቲፈን ችቦስኪ
- በበጋ የሚዘፍኑ ሰዎች፤ በክረምት መደነስ አለባቸው፡፡
    የጣሊያን ምሳሌያዊ አባባል
- ሰዎችን ከወደድክ ልትቀይራቸው አትጥርም፡፡
    ዋይኔ ዳየር
- ሰላምን ለማምጣት ጠብመንጃና ቦንብ አያስፈልገንም፡፡ ፍቅርና ርህራሄ ነው የሚያስፈልገን፡፡
    ማዘር ቴሬዛ
- አንዱ በር ሲዘጋ፣ ሌሎች በርካታ ክፍት በሮች መኖራቸው አታውቅምን?
    ቦብ ማርሊ
- ሁሉም የራሱን ዕጣ ፈንታ የመወሰን መብት አለው፡፡
   ቦብ ማርሊ
- ሙዚቃ የልብ ሥነጽሑፍ ነው፤ ንግግር ሲያልቅ ነው እሱ ይጀምራል፡፡
   አልፎንሴ ዲ ላማርቲኔ
- ብቸኝነት እንዳይሰማህ፤ መላው ዩኒቨርስ ያለው አንተ ውስጥ ነው፡፡
     ሩሚ

• ማንም ሰው በቆሻሻ እግሩ በአዕምሮዬ ላይ እንዲራመድብኝ አልፈቅድም፡፡
    ማሃትማ ጋንዲ (ህንዳዊ የነፃነት ሰላማዊ ታጋይ)
• ያንተ ፈቃድ ሳይታከልበት፣ ሰዎች ሊጎዱህ አይችሉም፡፡
    ማሃትማ ጋንዲ
• ደካሞች ፈጽሞ ይቅርታ አያደርጉም፡፡ ይቅር ባይነት የጠንካሮች መገለጫ ነው፡፡
    ማሃትማ ጋንዲ
• ጨለማ፤ ጨለማን ሊያጠፋ አይችልም፤ ብርሃን ብቻ ነው ጨለማን የሚያጠፋው:: ጥላቻ፤ ጥላቻን ሊያጠፋው አይችልም፤ ፍቅር ብቻ ነውጥላቻን የሚያጠፋው፡፡
   ማርቲን ሉተር ኪንግ ጄ.አር  (ጥቁር አሜሪካዊ የሲቪል መብት ታጋይ)
• እንደ ወንድማማቾች አብረን መኖርን መማር አለብን ወይም እንደ ጅሎች አብረን እንጠፋለን፡፡
    ማርቲን ሉተር ኪንግ ጄ.አር
• ብዙ ጊዜ ሰዎች እርስ በርስ ይጠላላሉ፤ ምክንያቱም እርስ በርስ ይፈራራሉና፤ እርስ በርስ የሚፈራሩት ደግሞ እርስ በርስ ስለማይተዋወቁ ነው፤ እርስ በርስ
የማይተዋወቁት መነጋገር ስለማይችሉ ነው፤ መነጋገር የማይችሉት ደግሞ ስለተነጣጠሉ ነው፡፡
   ማርቲን ሉተር ኪንግ ጄ.አር
• የሚባክን ትርፍ ጊዜ የለም፡፡ አሁኑኑ አንድ መሆን አሊያም መጥፋት ነው ያለብን፡፡
   ጁሊየስ ኔሬሬ (የቀድሞ የታንዛንያ መሪ)
• አንዳንድ ሰዎች በመንግስት ሥልጣን ውስጥ ለረዥም ጊዜ መቆየት መጥፎ ነው ብለው ያስባሉ፡፡ ነገር ግን ብዙ በቆየህ ቁጥር ብዙ ትማራለህ፡፡ እኔ አሁን
በመንግስት አስተዳደር ኤክስፐርት ነኝ፡፡
   ዩዌሪ ሙሴቪኒ (የኡጋንዳ መሪ)
• መሠረታዊ የሰብዓዊ መብቶች መርህን በተመለከተ ማናቸውንም እርምጃዎች ለመውሰድ ፈቃደኛ ነኝ፡፡
    ባን ኪ-ሙን (የተባበሩት መንግስታት ዋና ፀሐፊ)
• ሚስቴን በአደባባይ ብስም፤ ቀጣዩን ምርጫ አላሸንፍም፡፡
     ዮዌሪ ሙሴቪኒ